Letnie cięcie jabłoni sprzyja ładniejszemu wybarwieniu owoców i poprawia ich smak Jabłonie to drzewa owocowe, które należy systematycznie przycinać. Podpowiadamy, kiedy przycina się jabłonie i czy praktykowane jest letnie cięcie jabłoni. Jabłonie: letnie cięcie. Jabłonie, podobnie jak większość drzew owocowych, wymagają systematycznego cięcia. Zabieg cięcia jabłoni wykonuje się z reguły przed rozpoczęciem wegetacji (na przedwiośniu), ale korzystny wpływ na plonowanie może mieć też cięcie przeprowadzone latem. Letnie cięcie jabłoni Letnie cięcie jabłoni sprzyja ładniejszemu wybarwieniu owoców i poprawia ich smak, a także prowadzi do spowolnienia wzrostu drzewa. W czasie letniego cięcia jabłoni, wycina się lub skraca pędy rosnące pionowo (tzw. wilki), które nadmiernie zagęszczają koronę i utrudniają dostęp światła do dojrzewających owoców. Jednorazowo z drzewa można usunąć do 70–80 proc. pędów, gdyż wycięcie wszystkich mogłoby osłabić procesy asymilacyjne i odnieść skutek odwrotny do zamierzonego, powodując słabsze odżywienie owoców i zahamowanie ich wzrostu. Przy wycinaniu pędów jabłoni, należy zwrócić uwagę, aby nie pozostały po nich żadne czopy, gdyż w kolejnym sezonie wyrosły by z nich nowe, silne pędy, niepotrzebnie zagęszczające po cięciu należy też zabezpieczyć maścią ogrodniczą, co ochroni drzewo przed wnikaniem patogenów chorobotwórczych, szczególnie pochodzenia grzybowego. Aby uniknąć poparzenia owoców przez ostre promienie słońca, cięcie letnie należy przeprowadzić w ciepły, ale niezbyt słoneczny dzień. Letnie cięcie jabłoni – kiedy przeprowadzić zabieg cięcia Zabieg letniego cięcia jabłoni przeprowadzony na jabłoniach latem ma wiele zalet, ale będzie skuteczny tylko wtedy, gdy zostanie wykonany w odpowiednim terminie. Przeprowadzony zbyt wcześnie, spowoduje ponowny wzrost pędów, a wykonany zbyt późno, nie przyniesie spodziewanych rezultatów. Z tego względu należy dostosować termin jego wykonania do terminu dojrzewania danej odmiany jabłoni. Owoce do uzyskania ładnego rumieńca i osiągnięcia pełnej dojrzałości zbiorczej potrzebują około 1 miesiąca, dlatego ciecie letnie należy przeprowadzić 3–4 tygodnie przed planowanym zbiorem. Z tego względu cięcie odmian dojrzewających wcześnie (np. Piros, Early Geneva – zbiór pod koniec lipca) wykonuje się na początku lipca, cięcie odmian późniejszych, dojrzewających w połowie lub pod koniec sierpnia (np. Katja, Lired) przeprowadza się na początku lipca lub w połowie sierpnia, natomiast odmiany najpóźniejsze (np. Delikates, Lobo, Cortland, Gloster, Ligol, Jonagold), dojrzewające we wrześniu lub październiku, przycinana się w połowie sierpnia.

Chcesz aby twój ogród po zimie był przygotowany do wydawania owoców. Powinieneś przycinać korony roślin aby się rozrastały, wypuszczały nowe pędy. Każdy rodzaj rośliny wymaga innego cięcia i wykonuje się je w innym celu. Zobacz jak zadbać o rośliny na wiosnę i jakich narzędzi ogrodniczych martwe, suche i nadłamane gałęzie. Aby sprawdzić czy gałąź umiera natnij lekko jej korę, jeśli ma kolor zielony – zostaw ją, jeśli brązowawy – owocowe przycinaj tak, by je prześwietlić. Usuń pędy płonne i ozdobne przycinamy z reguły wtedy, gdy ich gałęzie przeszkadzają w przechodzeniu w ich pobliżu lub gdy ich rozmiar zagraża np. budynkom. Jabłonie i wierzby o zwisających gałęziach lubią gdy się je przycina, podobnie jak lipy, choć te ostatnie same w sobie mają ładny pokrój. Skracania i ścinania gałęzi nie lubią natomiast kasztanowce i będziesz chciał skrócić gałęzie zrób to kilka centymetrów ponad bocznymi odgałęzieniami. W przeciwnym wypadku może to doprowadzić do uschnięcia znacznej części ozdobne przycinaj w zależności od gatunku. Świeżo posadzone, nieduże krzewy przytnij do ok. 20-25cm by się rozkrzewiły. Gatunki kwitnące latem przytnij znacznie więcej, nawet do o kolorowych liściach mocno skróć, by wypuściły dużo młodych pędów. Jeśli były one szczepione na pniu, przycięcie należy przeprowadzić ok. 15cm od miejsca w twoim ogrodzie znajdują się rośliny uformowane np. w kulę, obetnij tylko te gałązki, które wychodzą poza kontur często odmarzają do granicy śniegu, tak więc zostaw tylko 3-7 najsilniejszych gałęzi, wytnij słabsze. Natomiast te, które postanowiłeś zostawić przytnij na wysokości trzeciego lub czwartego oczka skierowanego na zewnątrz najlepiej ciąć wzdłuż wyznaczonej wcześniej linii za pomocą sznurka. Możesz do tego użyć nożyc ogrodowych o długich ostrzach lub piły elektrycznej bądź spalinowej. Z reguły skraca się żywopłoty o 10-20cm każdej wiosny tak, aby rozszerzał się ku pnączy przez kilka pierwszych lat przycinaj o 1/3 długości nawet do połowy, aby wykształcić ich mocną podstawę. W kolejnych latach wytnij gałęzie uschnięte lub te, które nadmiernie zagęszczają roślinę. Pozostałe przycinaj drzewa podczas dodatniej temperatury. Wykonuj cięcie ukośne skierowane tak, by woda z rany spływała w dół gałęzi. Używaj w tym celu ostrych narzędzi, by powierzchnia cięcia była zranienia drzewa o dużej powierzchni smaruj maścią ogrodniczą zapobiegającą wtargnięciu bakterii i silnym cięciu drzewa potrzebują odpowiedniego do trawyDoskonałe narzędzie dla perfekcjonistów, których celem jest utrzymanie idealnego trawnika, dotarcie do trudno dostępnych miejsc dla kosiarek, tj. brzegi trawników, obszary pod niskimi krzewami, zbocza, pochyły teren. Jest to odpowiednie narzędzie również dla osób ceniących wygodne rozwiązania, ustawione pod właściwym kątem, posiadające dźwignie, nie wymaga dużych nakładów siły. Sprawdzają się także kosy spalinowe i i piłaSekator i piła sprawdzą się do krzewów i drzew. Rozważając wybór odpowiedniego sekatora zetkniemy się z opcją:sekatora krótkiego, służącego do przycinania pędów o grubości do 30 kolei sekatory z długimi rączkami przeznaczone są do przycinania pędów o większej grubości 25- 50 mm. Są też sekatory na wysięgniku, dzięki którym nie potrzebujemy drabiny. Do cięcia suchych pędów polecane są sekatory kowadełkowe, będące w stanie przeciąć nawet bardzo twarde drewno. Nie są natomiast polecane w przypadku żywych pędów, ponieważ powodują ich zmiażdżenie. Do takich pędów idealnie nadają się sekatory natomiast nadają się do przycinania gałęzi drzew, mamy do dyspozycji:piły z rączką proste, nadające się do cięcia, zarówno żywych gałęzi, jak i suchego drewna i wygięte, służące wyłącznie do przycinania żywych piły można zamocować na wysięgniku, co pozwala na usuwanie gałęzi na dużych wysokościach, dochodzących do 6 m. Wymienić należy także piły kabłąkowe, posiadające wymienne ostrza, dzięki czemu nadają się do drewna suchego, jak i mokrego. Pozwalają na prace w trudno dostępnych ogrodu dzięki nowoczesnym, wygodnym narzędziom tnącym może być przyjemna, a nawet relaksująca. Dzięki ręcznym nożycom i sekatorom odnajdziemy w sobie talent artystyczny, nożyce elektryczne zaoszczędzą nasz cenny czas, piły i pilarki pozwolą na właściwą pielęgnację na wysokości. Współczesne narzędzia ogrodnicze nie tylko posłużą do prostych czynności, ale i pozwolą laikom stworzyć fantazyjne formy.

Technika cięcia Cięcie pędu jednorocznego. a) cięcie prawidłowe, b) za wysokie cięcie, c) zły kierunek cięcia, d) za niskie cięcie Jest kilka ważnych kwestii technicznych, które należy zachować przy cięciu drzewek owocowych. Młode pędy tniemy ukośnie na wysokości około 5mm nad pąkiem (oczkiem), cięcie nie powinno być ani za wysoko, ani za nisko. Cięcie skośne powinno być tak wykonane, by najwyższy punkt znajdował się nad oczkiem. W ten sposób woda będzie spływała nie zalewając pąka. Kolejną ważną rzeczą jest kierunek w jakim jest zwrócone ostatnie pozostawione oczko. Powinno być skierowane na zewnątrz korony, ponieważ w ten sposób pęd, który wybije będzie rósł w kierunku bardziej na zewnątrz korony. Oczko pozostawione do środka korony, będzie powodowało zagęszczenie pędów w koronie. Inaczej, jest w przypadku drzewek kolumnowych gdzie zostawiamy oczko zwrócone w kierunku – do korony, ponieważ drzewka takie mają zachować zwarty pokrój. Etapy cięcia grubych konarów: a) podcięcie gałęzi od dołu, b) odcięcie od góry, c) cięcie docelowe “na obrączkę” Przy cięciu starszych konarów musimy uważać na obłamywanie się ich pod własnym ciężarem, co powoduje rozdarcie się korony. Aby tego uniknąć prawidłowe cięcie wykonuje się w 3 etapach. Pierwsze cięcie wykonujemy od dołu gałęzi i ucinamy ją mniej więcej do połowy – kilka, kilkanaście cm dalej od miejsca cięcia docelowego. Następnie przycinamy od góry, a gdy zostanie nam już tylko krótki fragment, ucinamy go na gotowo na tzw. “obrączkę”. Przycinanie na obrączkę polega na przecięciu gałęzi za zgrubieniem (obrączką) znajdującym się u nasady konara. Średnica w tym miejscu jest mniejsza, zatem i rana będzie mniejsza i szybciej się zagoi. Narzędzia do przycinania drzew owocowych Do cięcia drzew owocowych służą piły ogrodnicze i sekatory ręczne. Na rynku dostępne są różne modele z pałąkiem lub bez pałąka. W celu wykonania dobrej przycinki drzew owocowych ważne jest by narzędzia były zawsze czyste, zdezynfekowane i naostrzone, tak by powierzchnia cięcia była gładka, a nie poszarpana. Ułatwi to zabliźnianie się ran. Do mniejszych pędów używamy sekatorów ręcznych, które mają dwie części robocze, ostrze i stalnicę. Sekator trzymamy tak by stalnica znajdowała się po stronie gałęzi odcinanej. Ponieważ ta strona jest zgniatana i mogła by nam uszkodzić pąk. Po tak wykonanym cięciu pozostaje nam gładka powierzchnia łatwa do zagojenia. Przy nieco grubszych pędach, lub tych znajdujących się wyżej używamy sekatorów oburęcznych. Tam gdzie jest to możliwe używamy sekatorów, ponieważ cięcie jest gładsze. Jeśli jednak gałąź jest za gruba wtedy do pracy używamy piły. WAŻNE ! Zarówno grzyby jak i bakterie mogą być przenoszone – z drzew chorych na drzewa zdrowe – na ostrzach narzędzi, którymi wykonujemy cięcie. Aby tego uniknąć, po przejściu z drzewa na inne drzewo należy zdezynfekować narzędzie maczając je np. w denaturacie. Wilki na drzewach owocowych Drzewko owocowe z licznymi wilkami. Zanim przejdziemy do opisywania metod formowania korony, musimy dowiedzieć się co to są “wilki” na drzewach owocowych? Jest to pojęcie bardzo często używane wśród sadowników. Otóż wilki są to silne, młode pędy wyrastające z konarów lub przewodnika, przeważnie rosnące pionowo do góry, które przez jeden sezon wegetacyjny mogą osiągnąć długość nawet do 1,5m. Występują głównie na jabłoniach, gruszach i śliwach. Długość i ilość takich pędów jest większa gdy drzewko rośnie na glebie żyznej, zasobnej w składniki pokarmowe. Dodatkowo siła wzrostu i liczebność wilków zależy od zastosowanej podkładki. Na podkładkach silnie rosnących wilków będzie więcej, na karłowych – mniej. Wilki stanowią konkurencję dla owoców o składniki pokarmowe, wodę i zabierają światło słoneczne. Wpływają negatywnie na jakość owoców, wybarwienie i smak. Brak światła powoduje również opóźnienie zbiorów, owoce dłużej dojrzewają. Konieczne jest zatem usuwanie wilków. Podstawowym terminem wycinania wilków jest zimowe cięcie zasadnicze. Czynność tą można opóźnić do wiosny lub wykonać latem. Zwlekanie wpływa pozytywnie, ponieważ im później je usuwamy, tym wolniej będą rosły w następnym sezonie. Najlepiej wykonać ten zabieg w dwóch terminach, przy przycinaniu zimowym i ponownie podczas cięcia letniego. Kiedy przycinać drzewka owocowe Najlepszym terminem do przycinania drzew owocowych jest zima na przedwiośniu, wiosna i lato z wyłączeniem jesieni. Cięcie drzew jesienią zmniejsza ich wytrzymałość na mróz i skutkuje silnym wyrastaniem wilków w roku następnym. Najpowszechniejsze w naszym kraju jest cięcie późnozimowe. W dużych sadach, ze względu na dużą powierzchnię cięcie rozpoczyna się już od stycznia, a kończy dopiero na koniec kwietnia. Jeśli cięcie rozpoczyna się w styczniu to najpierw należy ciąć gatunki i odmiany najbardziej odporne na mróz, a dopiero później bardziej wrażliwe. Jeśli mamy podejrzenia, że drzewo zostało uszkodzone przez mróz to z cięciem czekamy do czasu wybicia pąków by móc dokładnie ocenić, które pędy zostały uszkodzone. Coraz częściej zaczyna być stosowane cięcie letnie. Jest ono o tyle korzystne, że nie powoduje tak silnych przyrostów wilków, oraz działa skarlająco. W przypadku jabłoni cięcie 3-4 tygodnie przed zbiorem powoduje lepsze wybarwianie owoców. Brzoskwinie, czereśnie, wiśnie i wczesne odmiany śliw przycina się po zbiorach. Cięcie podstawowe – zimowe, wczesnowiosenne Przycinanie drzew owocowych zimą Przycinanie drzew owocowych na przedwiośniu jest najczęściej stosowane wśród sadowników. Gdy ziemia jest zmarznięta, procesy życiowe roślin są spowolnione. Korzenie znajdują się w stanie spoczynku i hormony wzrostowe są zatrzymane. Cięcie nie powoduje wtedy większych zmian w roślinie. Wraz z nadejściem wiosny rozpoczyna się rozwój korzeni, pędów i pąków. Rośliny chcąc nadrobić straty części nadziemnej spowodowane cięciem, uruchamiają silnie hormony wzrostu. Drzewo chce odbudować ubytki, odtwarza dużą ilość liści i aktywuje fotosyntezę. Wraz z cięciem ubyło pąków kwiatowych, zatem zawiązuje się mniej owoców. Nie ponosimy jednak z tego powodu straty, ponieważ w rezultacie otrzymujemy owoce lepsze jakościowo. Odmłodzone drzewo daje owoce większe, smaczniejsze, jędrniejsze i z większym rumieńcem. Cięcie wiosenne drzew owocowych po kwitnieniu Im później wykonujemy przycinanie drzew owocowych tym bardziej osłabiamy ich wzrost. Rośliny ogrodowe pozbawione części kwiatów, pędów, liści, składników pokarmowych zostają skarlone o 10-20%. Cięcie po kwitnieniu sprzyja lepszemu plonowaniu oraz wybarwieniu owoców. Na młodych drzewkach cięcie w tym terminie można stosować 3-4 lata po posadzeniu, kiedy zakończone jest już formowanie korony. Najwyraźniejszy efekt, czyli osłabienie wzrostu, korona mniejsza, luźniejsza, owoce lepiej wybarwione otrzymamy stosując powyższe cięcie 7-14 dni po kwitnieniu i powtarzając w kolejnych latach. Jest to zabieg prosty w wykonaniu, bezpieczny, bez negatywnych skutków. Przycinanie letnie Cięcie letnie polega na usunięciu pędów zagęszczających i zacieniających koronę. W głównej mierze są to wilki, które powstały na skutek cięcia wczesnowiosennego. W takim zagęszczeniu owoce są małe, mniej wybarwione, później dojrzewają, a samo drzewo zawiązuje mniej pąków kwiatowych na następny rok. Żeby naprawić skutki wcześniejszego przycinania drzewek owocowych ponawiamy zabieg około połowy lata. W przypadku drzew ziarnkowych, cięcie w okresie 4 tygodni przed zbiorem, powoduje, że owoce nabierają intensywnego, rozległego, czerwonego rumieńca. Usuwamy około 75% wszystkich najsilniejszych wilków, wycinając je u nasady. Pomijamy te słabe, rosnące bardziej poziomo, krótsze niż 40cm umieszczone w pobliżu jabłek, ponieważ są dla nich źródłem składników odżywczych. Dodatkowo pędy te będą potrzebne do zawiązywania owoców na rok następny. W przypadku drzew pestkowych (czereśnie, wiśnie, morele, wczesne śliwy) cięcie letnie wykonujemy po zbiorze owoców. Przycinanie o tej porze roku drzew pestkowych podyktowane jest w głównej mierze aspektami zdrowotnymi. Proces zabliźniania ran po cięciu letnim jest znacznie szybszy, temperatura jest wyższa oraz powietrze jest bardziej suche – niż ma to miejsce wiosną. W dodatku niektóre zarodniki grzybów zakaźnych nie są wytwarzane o tej porze roku. Drzewa pestkowe, ze względu na to, że są wrażliwe na zakażenia ran chorobami kory i drewna – optymalniej jest przycinać latem w dzień suchy, słoneczny.

Cięcie i pielęgnacja młodych drzewek owocowych ● JABŁONIE Sadzenie- najlepszym czasem jest połowa października do pierwszych przymrozków. Jabłoniom odpowiada gleba gliniasta, do której przed posadzeniem dodajemy torf. Przygotowany dołek powinien mieć 70-90cm głębokości i 40-50cm nie głębiej niż miejsce okulizacji. Odstępy jaki należało by zachować między największymi odmianami 5x5m dla karłowatych 3x2m Cięcie- wykonujemy późną jesienią i zimą, skracamy wiosenne pędy w okolicach czwartego pąku. Tniemy ukośnie nad pąkiem, który skierowany jest równolegle do pędu. DziękiCięcie jabłoni temu zabiegowi światło i powietrze dotrze bez przeszkód do środka korony. Pędy położone na pniu obcinamy tak by nie było żadnych rozgałęzień na wysokości poniżej 50cm. Wycinamy także pędy wyrastające z przewodnika pod ostrym kątem- zalecany kąt wyrastających pędów powinien zbliżony być do kąta prostego. Ostatecznie powinno zostać do pięciu równomiernie rozmieszczonych na przewodniku. Jeżeli długość pozostawionego pędu przekracza 40cm należy go nieco skrócić. Sam przewodnik przycinamy w odległości 30-40cm od najwyżej położonego pędu bocznego. Jeżeli sadzonka nie ma pędów, skracamy przewodnik zależnie od jej grubości 11mm skracamy do wysokości 70-80cm, średnica powyżej 12mm skracamy do wysokości 80-90cm. Cięcie zawsze nad pąkiem leżącym od strony zachodniej. Zabezpieczenie na zimę- materiałem najłatwiej dostępnym i prostym w użyciu jest słoma, owijamy nią pień wraz z nasadą korony, mocując sznurkiem. Materiałem, który również się sprawdzi jest karton, postępujemy z nim tak jak ze słomą. Nawożenie młodych roślin na wiosnę- uzależnione jest od żyzności gleby. Aby otrzymać mocne przyrosty pozwalające formować koronę drzewka, pierwszą dawkę nawozów (Polifoska lub saletra amonowa) wysiewamy w pierwszym roku uprawy około połowy maja. Kolejna dawka po upływie 4-5 tygodni. Warto jest ściółkować obornikiem. Na glebach uboższych zasadne jest stosowanie w pierwszych dwóch latach nawozów azotowych. Stosuje się je na 1-3 tygodni przed kwitnieniem. W pierwszych latach nawozy wysiewamy tylko wokół drzewka. ● GRUSZE Sadzenie- odbywać się powinno najdalej do 20 października, dobrym wyborem jest gleba próchnicza, gliniasta lub gliniasto-piaszczysta. Nie rezygnujmy jeśli gleba jest słabsza grusza da sobie radę ,tylko plon będzie mniejszy. Dołek w którym będziemy sadzić winien mieć głębokość 60-70 cm głębokości, jego szerokość określa korona sadzonki. Odstępy między drzewami to 4x5m. Pamiętać należy o zaprawieniu dołka kompostem lub (i) próchnicą. Cięcie- większość grusz ma w swojej charakterystyce tworzenie ładnej korony. Ciąć trzeba zbyt szybko rosnący przewodnik. Zwracamy jednak uwagę by pędy nie rosły pod zbyt ostrym kątem, gdy tak się dzieje możemy zastosować klamerki. Zabezpieczenie na zimę- ściółkowanie zalecane dla odmian karłowatych. Nawożenie młodych roślin na wiosnę- patrz jabłonie. ● ŚLIWY Sadzenie- jesienią lub wczesną wiosną, wybieramy stanowisko zaciszne, ograniczające wpływ mrozu i wiatru, na glebie gliniastej. Dołek wykopujemy na głębokość 60cm i szerokości 60-70cm, koniecznie ziemię ogrodową mieszamy z kompostem lub próchnicą. Sadzimy nieco głębiej niż rosło w szkółce, ale nie głębiej niż miejsce okulizacji. Śliwy dobrze rosną na większości gleb. Odstępy między drzewami śliw to 3x4m Cięcie- usuwamy tylko gałęzie chore i uschnięte. Prowadzenie korony podobnie jak u jabłoni z tą różnicą, że zaczynamy je w drugim roku po posadzeniu. Zabezpieczenie na zimę- osłaniamy słomą, kartonem lub agrowłókniną. Nawożenie młodych roślin wiosnę- śliwy wymagają nawiezienia azotem, dobrze jest wiosną obożyć powierzchnię wokół drzewka obornikiem, będzie on dostarczał składników mineralnych i hamował parowanie wody. Pamiętać należy by obornik nie stykał się z pniem drzewka. ● WIŚNIE Sadzenie- stanowisko słoneczne, gleba najlepiej gliniasta, nie kwaśna. dobrze jest zastosować przy sadzeniu nawóz organiczny. Głębokość dołka 50-60cm, szerokość ok. jabłoni Odległość między wiśniami powinna wynosić 3x3m. Obficie podlewać po posadzeniu. Cięcie- najlepiej znoszą zimy jeśli są prowadzone w formie krzaczastej, dobrze też owocują. Zabezpieczenie na zimę- wiśnie dobrze znoszą zimę. Młode drzewka można osłonić słomą. Nawożenie młodych roślin wiosnę- nawozimy azotem, dobrze wpływa wapnowanie-zapobiega pękaniu owoców. ● CZEREŚNIE Sadzenie- ze względu na wrażliwość na mróz sadzenie warto zaplanować na wczesną wiosnę, ale zanim rozwiną się pąki. Udaje sie na glebach słabszych, obfitsze plony wyda na żyznych piaszczysto-gliniastych. Stanowisko słoneczne, rozstaw 2x4m. Cięcie- po posadzeniu nie wymaga cięcia. Można skrócić drzewka nie rozgałęzione do 90-100cm od ziemi. Zabezpieczenie na zimę- wskazane jest bielenie kory to zapobieże jej pękaniu. Nawożenie młodych roślin wiosnę- podobnie jak jabłonie i grusze tylko ze zwiększoną dawką wapnia. ● BRZOSKWINIE Sadzenie- miejsca jasne, osłonięte, gleba o odczynie obojętnym. Sadzimy w rozstawie 2x2m jeśli mamy glebę żyzną to 3x3m Głębokość i szerokość dołka 50cm. Sadzimy na te samą głębokość na jakiej rosło w szkółce. Pamiętajmy o obcięciu korzeni uszkodzonych, zakopując korzenie udeptujmy zdecydowanie by nie było wolnych przestrzeni w ich obrębie. po posadzeniu silnie podlewamy. Cięcie- zdecydowane cięcie wiosenne, przewodnik ok. 80cm od ziemi, górne pędy na 2-3 pąki, dolne pędy na 4-6 pąków od nasady. Nie zostawiamy żadnych pędów poniżej 20cm nad ziemią. Zabezpieczenie na zimę- obkładamy okolice drzewka kompostem, a samo drzewko możemy owinąć kilkoma warstwami agrowłókniny. Nawożenie młodych roślin wiosnę- wskazane nawożenie azotem, stosujemy obornik, tak ze względu na zawarty azot jak i zatrzymywanie wilgoci w glebie. ● MORELE Sadzenie- jak brzoskwinie, miejsca słoneczne, najlepiej w pobliżu parkanów płotów na południowej stronie. Udaje się na większości gleb ciepłych i w miarę żyznych, nieciecie jabloni podmokłych. Sadzimy wiosną na głębokość na jakie rosły w szkółce. Dołek głębokości 50cm i szerokośći 80cm zaprawiamy żyzną ziemią. Sadzimy na głębokość na jakiej rosło w szkółce. Gleba najbardziej odpowiednia dla moreli powinna być zasobna w wapń. Rozstaw sadzenia 2x3m na glebach zasobnych większy. Cięcie- skracamy przewodnik nie niżej niż30-50 cm nad pierwszym pędem, dolne pędy wycinamy na wysokości poniżej 50cm nad ziemią. Tniemy zupełnie pędy rosnące pod ostrym kątem, pozostałe skracamy o 1/3. Optymalnie powinno zostać 3-5 pędów. Zabezpieczenie na zimę- konieczne tak jak w przypadku brzoskwiń, drzewkom rosnącym przy ogrodzeniach łatwiej osłonic korony, używamy słomy lub agrowłókniny. Nawożenie młodych roślin wiosnę- nawozimy dwukrotnie azotem I dawka połowa maja, II dawka połowa czerwca, stosujemy oborniki kompost. ● PORZECZKI Sadzenie- jesienią, połowa października, na glebach lekko kwaśnych, sadzimy ok. 5cm głębiej niż rosły w szkółce. Rozstaw: porzeczki czerwone i białe porzeczki czarne 2x2m. Miejsce pod uprawę musi być bezwzględnie pozbawione chwastów, zwłaszcza perzu. Cięcie- przycinamy wszystkie pędy zostawiając 2-3 pąki. Zabezpieczenie na zimę- porzeczki są odporne na mróz ale na pierwszą zimę warto je obsypać ziemią na jakieś 20 cm. Nawożenie młodych roślin wiosnę- nawozimy azotem, dobrze jest stosować obornik, również przed posadzeniem. ● AGRESTY Sadzenie- wybieramy glebę zasobną, nie podmokłą, miejsce słoneczne względnie półcień. Sadzimy jesienią w odstępach w dołkach o głębokości ok. 40cm. zaprawionych kompostem. Cięcie- przycinamy wszystkie pędy na 10cm nad pąkiem zwróconym do zewnątrz rośliny. Zabezpieczenie na zimę- dobrze znosi zimę. Agrest kwitnie wcześnie i zagrażają mu wiosenne przymrozki warto zatem wybierać odmiany późniejsze. Nawożenie młodych roślin wiosnę- jak i w przypadku porzeczek świetnie sprawdza sie obornik i nawozy azotowe- w pierwszym roku gdy pędy odrosną na wysokość 5cm, następnie po2-4 tygodniach.

Cięcie i formowanie drzew powinny być wykonywane we właściwym czasie i w odpowiedni sposób, aby zapewnić coroczne i obfite owocowanie. W ciągu ostatnich 15–20 lat intensyfikacja upraw sadowniczych, a szczególnie zwiększenie gęstości nasadzeń (fot. 1), spowodowały konieczność zmian także w tym obszarze agrotechniki sadów. Cięcie i formowanie to praca, która każdego roku zajmuje około 30–140 godz./ha, a jej metody są ciągle doskonalone. Dlatego warto pogłębiać wiedzę z tego zakresu i uczestniczyć w szkoleniach, seminariach oraz pokazach cięcia prezentowanych przez polskich i zagranicznych doradców, zwłaszcza z Holandii, Belgii i Niemiec (fot. 2). [envira-gallery id=”40412″] Jakość materiału szkółkarskiego O sadzie należy myśleć jeszcze przed jego założeniem. Dobre stanowisko, przygotowana i nawieziona gleba oraz dobrej jakości drzewka (na odpowiednich podkładkach) będą sprzyjać stabilnemu owocowaniu (fot. 3). Takie drzewka powinny mieć prawidłowo uformowaną koronę pierwszego piętra, z gałązkami zakończonymi pąkami kwiatowymi. Wtedy łatwiej jest je ciąć i formować. Przeważnie jest to materiał 2-letni (typu knip-boom) albo jednoroczny, dobrze rozgałęziony. Można również użyć drzewek 7–8-miesięcznych, które są słabsze kondycyjnie, ale mają wiele drobnych rozgałęzień, co ułatwia formowanie. Warto pamiętać, że dużo mniej kłopotów ze wzrostem i owocowaniem stwarzają drzewka na karłowych podkładkach. Na silniej rosnących łatwiej tworzą powierzchnię owoconośną, natomiast nieco później zaczynają obficie i regularnie owocować, więcej jest też problemów z przemiennością owocowania. Termin Cięcie i formowanie drzew może być wykonywane w okresie przerwy wegetacyjnej, aż do kwitnienia. Wykonane za wcześnie stwarza jednak ryzyko przemarznięć, szczególnie odmian wrażliwszych i w słabszej kondycji zdrowotnej. Dlatego bezpieczniej jest rozpoczynać cięcie w drugiej połowie lutego, kiedy niebezpieczeństwo wystąpienia mrozów i dużych różnic temperatury jest mniejsze. W praktyce tzw. cięcie zimowe sadownicy często rozpoczynają już w końcu listopada, na początku grudnia, a kończą 2–3 tygodnie po kwitnieniu. Przyczyną wczesnego rozpoczynania cięcia są duże powierzchnie sadów i brak wykwalifikowanej siły roboczej. W pierwszej kolejności tniemy drzewa starsze i odmiany mniej wrażliwe na mróz (np. ‘Alwa’, ‘Gloster’, ‘Ligol’, ‘Cortland’, ‘Paulared’), dopiero potem bardziej wrażliwe (np. ‘Gala’, ‘Šampion’, ‘Elise’, ‘Fuji’). Drzewka sadzone jesienią i wiosną powinny być cięte zawsze wiosną po rozpoczęciu wegetacji. Po cięciu opryskujemy drzewa preparatami zabezpieczającymi je przed porażeniem przez choroby kory i drewna (np. Topsin M 500 SC, preparaty miedziowe). Obecnie sprawdza się także skuteczność preparatów zawierających efektywne mikroorganizmy (np. EmFarma Plus). Cięcie zimowe uzupełniamy kolejnym, wykonywanym w maju lub czerwcu. Wtedy obrywamy lub wycinamy młode pędy konkurujące z przewodnikiem. Można także wyrywać pędy wyrastające z pąków śpiących, które rosną wewnątrz koron przy pniu, a także na grubych konarach. W tym samym czasie, w innych regionach Europy (np. nad Jeziorem Bodeńskim) skraca się przewodniki, co ogranicza niekontrolowany wzrost pędów części wierzchołkowej (dominację wierzchołkową). Rola światła W koronach dobrze ciętych i formowanych światło dociera w dostatecznej ilości także do wewnętrznych i dolnych partii drzew, owoce są jednakowej wielkości, zdrowe, wybarwione, nieuszkodzone przez choroby i szkodniki. Pamiętajmy, że światło decyduje o tworzeniu pąków kwiatowych, zawiązywaniu i wzroście owoców oraz tworzeniu rumieńca. Na młodych drzewkach (do 3. i 4. roku po posadzeniu) nie ma z tym problemu – owocowanie jest obfite w całej koronie, owoce się dobrze wybarwiają. Na drzewach starszych obfite owocowanie znajduje się u wierzchołka koron, natomiast jest coraz słabsze w środku i u ich podstawy ze względu na brak światła. Do środkowych partii koron, szczególnie tam gdzie nie zachowano stożkowego charakteru wzrostu drzew, dociera tylko ok. 40% światła (w porównaniu z partiami wierzchołkowymi drzewa), a do podstawy koron zaledwie 20–25%. Dlatego głównym celem formowania jest poprawienie tych relacji. Jak ciąć i formować? Pytanie to zadają nie tylko młodzi sadownicy, ale także ci z dużym doświadczeniem. Niektórzy powierzają cięcie specjalnym ekipom. Z moich obserwacji wynika, że w dalszym ciągu wiele sadów jest ciętych źle, czego skutkiem są mniejsze plony i gorszej jakości owoce. Drzewa w sadach źle ciętych mają wegetatywny charakter wzrostu i rozwoju, wytwarzają silne przyrosty, głównie z pąków śpiących. Takie silne pędy zwykle nie są zakończone pąkami liściowymi, zagęszczają nadmiernie korony drzew i muszą być wycinane. Silne cięcie powoduje ponownie zbyt silną reakcję wzrostową i sytuacja powtarza się co roku. Niepotrzebnie stymulujemy silny wzrost i walczymy z drzewkiem (fot. 4). Niekontrolowanemu, zbyt silnemu wzrostowi można w pewnym stopniu zapobiec stosując cięcie korzeni, pni lub opryskując drzewa kilkakrotnie Regalisem 10 WG. Przed rozpoczęciem cięcia należy ocenić stan zdrowotny i potencjał produkcyjny poszczególnych odmian w sadzie. W tym celu nacinamy korę i drewno (fot. 5) na pniach, grubych pędach, pędach jednorocznych, krótkopędach, przecinamy pąki kwiatowe. Na drzewach uszkodzonych przez mróz zarówno kora, jak i miazga, a czasem i wiązki drewna są brązowe lub nawet czarne. Na silnie uszkodzonych drzewach opóźniamy cięcie nawet do okresu po kwitnieniu. Następnie powinniśmy przeanalizować dotychczasowy wzrost i owocowanie. Jeśli nas satysfakcjonują, wtedy cięcie można wykonywać w dotychczasowy sposób. Jeśli nie, trzeba dokonać zmian. Typy owocowania a sposób cięcia Sposób cięcia powinien uwzględniać typy owocowania poszczególnych odmian. Większość odmian w Polsce należy do II i III typu owocowania. Tworzą się na nich łatwo pąki kwiatowe, nie ma większych problemów z corocznym zawiązywaniem pąków i owocowaniem. Stosując podstawowe zasady cięcia, w tym cięcie w obrębie jednorocznego drewna (tzw. „klik”) istotnie poprawiamy zawiązywanie pąków kwiatowych, przez co mamy wpływ na regularność owocowania. Niektóre odmiany (‘Rubin’, ‘Cortland’) owocują głównie na jednorocznych przyrostach. W ich przypadku można zwiększać zagęszczenie poprzez tzw. cięcie na krótkopędy. Cięcie zimowe powinno być uzupełniane letnim (skracaniem, uszczykiwaniem pędów). Jak to zrobić? Cięcie i formowanie rozpoczynamy już w roku sadzenia. Przewodnika nie skracamy do chwili przerośnięcia wysokości palików czy drutów, względnie stosujemy tzw. „mini klik”, czyli przycinamy go nieznacznie o kilka cm. Pędy boczne piętra dolnego, w zależności od ich długości, skracamy o 1/3–1/4. Zapobiega to ogałacaniu tych pędów, a także powoduje ich usztywnianie. Wycinamy też pędy zbyt nisko rosnące na pniu, wyrastające pod ostrym kątem, nadłamane i chore, oraz te, których średnica jest dużo większa od połowy grubości przewodnika. Tak postępujemy przez pierwsze 2 lub 3 lata. Dążymy do uformowania koron, stąd takie cięcie nazywamy formującym. Cięcie na „klik” zwykle wykonujemy na przewodniku i pędach jednorocznych będących przedłużeniem pędów piętra podstawowego (fot. 11). Cięcie takie usztywnia przewodnik i pędy boczne, a jednocześnie stymuluje tworzenie pąków kwiatowych. Wykonujemy je przez cały okres życia sadu. „Okno w koronie” uzyskujemy poprzez wycinanie nadmiaru silniejszych pędów wyrastających powyżej pierwszego piętra. Cięcie to rozpoczynamy już od 2. lub 3. roku po posadzeniu. W ten sposób rozpoczynamy tzw. cięcie odnawiające (fot. 12), które trwa do końca życia sadu. Pamiętajmy – najlepsze owoce rodzą się na 2- i 3-letnich pędach, a więc należy stosować rotację pędów. U wierzchołka wycinamy te starsze niż 2- lub 3-letnie, a w środku korony starsze niż 3- lub 4-letnie. Na gałęziach piętra podstawowego postępujemy podobnie jak na przewodniku. Pędy drugiego rzędu nie mogą być starsze niż 2 lub 3 lata. Zwykle w pierwszej kolejności wycinamy nadmiar pędów wyrastających w dolnych partiach grubszych gałęzi (od dołu), pozostawiamy te krótsze zakończone pąkami kwiatowymi i rosnące do góry. Na miąższość koron duży wpływ ma liczba pędów jednorocznych wyrastających zarówno na przewodniku, jak i pędach bocznych. Ich nadmiar także należy usunąć poprzez cięcie na czop. Usuwanie nadmiaru pędów, zarówno jednorocznych, ale szczególnie starszych to prześwietlanie koron, nazywane „cięciem prześwietlającym”. Cięcie na czop (sęk) umożliwia wymianę pędów starszych na młodsze, bardziej produktywne. W pierwszych latach po posadzeniu, podczas formowania koron, na czop wycinamy konkurenty przewodnika, ale także pędy zbyt grube, rosnące poniżej (fot. 13). Po pozostawieniu kilkucentymetrowego czopa wyrasta z niego wiele pędów, z których te zakończone pąkami kwiatowymi i wyrastające poziomo możemy pozostawić na kilka lat. Inne przeznaczamy na owocowanie tylko przez 1 rok. Na czop lub na tzw. „obrączkę” wycinamy wszystkie pędy zakończone pąkami liściowymi. Wymienione powyżej rodzaje cięcia nawzajem się uzupełniają. W pierwszych latach głównie formujemy korony, w kolejnych kończymy formowanie, a zaczynamy prześwietlanie. Stosujemy wtedy przeważnie cięcie odnawiające usuwając starzejące się pędy. W każdym wieku pamiętamy też o uzupełniającym cięciu fitosanitarnym. Technika i organizacja Dawniej osoby wykonujące cięcie miały do dyspozycji przeważnie jednoręczne sekatory i piłki zwane lisim ogonem oraz piłki na pałąkach. Ciężkie drabiny i stojaki nie ułatwiały pracy. Obecnie jest ona coraz łatwiejsza i lżejsza. Dysponujemy ergonomicznymi sekatorami, przeważnie dwuręcznymi, z przedłużanymi rączkami, piłkami z trwałymi brzeszczotami. Sekatory pozwalają na cięcie pędów o średnicy nawet do 2,5 cm. Oprócz tych poruszanych pracą mięśni, można ciąć sekatorami pneumatycznymi, hydraulicznymi lub elektrycznymi. Przyczepy ciągnione lub samojezdne są funkcjonalne, umożliwiają przemieszczanie się i pracę na różnych wysokościach, dobrze radzą sobie przy dużej pokrywie śniegu i na grząskim podłożu. W użyciu są też specjalne piły mechaniczne, którymi wycinamy grube gałęzie, a piły mniejszych rozmiarów służą do wycinania ran zgorzelinowych i rakowych. Mogą też być wykorzystywane pilarki spalinowe. Tnąc niższe drzewa korzystamy z funkcjonalnych sanek czy lekkich drabinek lub stojaków. W każdym przypadku powinniśmy zachować środki bezpieczeństwa. Znam przypadki upadku z platform, a nawet sanek, które skutkowały trwałym kalectwem. Dlatego bezwzględnie należy pamiętać o ubezpieczeniu osób pracujących, ich przeszkoleniu z zakresu prac na wysokościach oraz posługiwania się różnymi maszynami i narzędziami do cięcia. Maszyny, urządzenia, narzędzia i sprzęt pomocniczy (drabinki, stojaki itp.) powinny być wyremontowane i sprawne. Piłki i sekatory należy każdego dnia sprawdzać, czyścić, oliwić i ostrzyć. W tym celu używamy specjalnych zabezpieczeń, aby ostrza nie odkręcały się, ani nie blokowały. Przed cięciem poszczególnych odmian czy ich podobnie rosnących grup, wskazane jest przeprowadzenie szkoleń. Cięcie rozpoczynamy od górnych partii drzew, następnie tniemy środkowe i dolne części koron. Wszystkie pędy od razu zrzucamy w pas międzyrzędzi. Dobrze jest gdy cięcie rzędu drzew wykonują dwie osoby. Przynajmniej jedna z nich powinna dysponować stojakiem lub sankami umożliwiającymi wycinanie niepotrzebnych pędów u wierzchołków koron. W kwaterach, gdzie cięcie zakończono należy jak najszybciej usunąć lub rozdrobnić wycięte pędy, szczególnie wtedy, kiedy rozpoczyna się okres ochrony. Istotna też jest kontrola pracy w trakcie i po cięciu. Obserwujmy reakcję drzew po cięciu, zwłaszcza, jeżeli zauważyliśmy uszkodzenia mrozowe, a owocowanie zapowiada się niewielkie. Jest wtedy możliwość zapobiegania niekontrolowanemu wzrostowi pędów, względnie zahamowania opadania zawiązków owocowych. fot. 1–13 P. Gościło

Dom i Ogród Ogród Data publikacji Więcej światła dla owoców to wyższy plon Letni zabieg prześwietlający spowoduje lepsze naświetlenie strefy owoconośnej, lepsze wybarwienie owoców oraz ograniczy występowanie chorób grzybowych i szkodników. Owoce dobrze doświetlone szybciej dorastają do optymalnych rozmiarów, lepiej się wybarwiają i kumulują więcej cukrów, czyli są smaczniejsze. Owoce gorzej doświetlone mają cieńszą skórkę, są podatniejsze na uszkodzenia, a przy wysokiej wilgotności pękają. Gorzej się także przechowują. Termin cięcia jest uzależniony od odmiany i terminu zbiorów Dla przykładu, dla wytworzenia czerwonego rumieńca u odmian czerwonoowocowych potrzeba około 3 tygodni, czyli zabieg powinniśmy przeprowadzić na 3 tygodnie przed zbiorem. Średnio przyjmuje się, że u odmian wcześnie dojrzewających zabieg wykonujemy pod koniec lipca, w przypadku odmian średnio wczesnych termin cięcia przypada w sierpniu, natomiast w przypadku odmian późnych cięcie wykonujemy od połowy sierpnia do początku września. Warto pamiętać, że zbyt wczesne cięcie może spowodować wtórny wzrost pędów, które są podatne na choroby i szkodniki, a także ponownie zagęszczą koronę, co sprawi, że konieczne będzie powtórzenie zabiegu. Zbyt wczesne cięcie ma również wpływ na rozwój owoców, który zostanie lekko przyhamowany. Zbyt późne wykonanie zabiegu ma również zły wpływ na owocowanie, bo spowoduje słabsze wybarwienie owoców, a drzewa stracą na mrozoodporności, która zostanie zachwiana. Które pędy należy wycinać? Zobacz także Nadmiar pędów możemy wyrwać bądź wyciąć u podstawy, tak by nie uszkodzić owoców. W trakcie cięcia usuwamy pędy wyrastające z pąków śpiących na pniu i grubych konarach. Pozostawiamy krótkopędy rosnące na bok lub też nad owocami, ale tylko takie, które ich nie zasłaniają, te nadmiernie cieniujące skracamy nad 4. liściem. Dla owoców najważniejsze są liście rozetkowe, wyrastające na końcach krótkopędów, bo to właśnie one dbają o odżywianie owoców. Aby jabłka dobrze się wybarwiły, ale nie doznały uszkodzeń, czyli nie zostały poparzone przez promienie słoneczne, nie powinny być całkowicie odsłonięte. Unikajmy błędów. Choć letnie cięcie nie jest skomplikowanym zabiegiem, wymaga jednak pewnych umiejętności. Pamiętajmy zatem, by nie przycinać pędów tuż nad owocami, to one bowiem chronią owoce przed promieniami słońca, a także ewentualnymi opadami gradu. Ograniczajmy się raczej do pędów, które zdecydowanie należy usunąć, pozostawiając rosnące poziomo i niezasłaniające owoców. Korzystając z okazji, usuwamy pędy porażone przez choroby i szkodniki, bo one bywają często źródłem infekcji. Małgorzata Wyrzykowska Zdjęcia: Unsplash

W pierwszej części tego artykułu opisałam formowanie koron w młodym sadzie wiśniowym. W sadzie prawidłowo rosnącym w czwartym roku po posadzeniu drzew rozpoczyna się cięcie odnawiające i przeprowadza się je już corocznie. [envira-gallery id=”41304″] Celem cięcia odnawiającego jest utrzymanie koron w stałych rozmiarach i zagęszczeniu przez wiele lat, a także regularne odmładzanie pędów. Gałęzie nie są trwałe, są elementem wymiennym korony. Każdą z nich można wyciąć lub skrócić latem, jeśli ukończyła 3 lata. Takie cięcie jest optymalne dla królującej w naszych sadach ‘Łutówki’. Wiadomo bowiem, że wiśnie zakładają pąki kwiatowe i owocują przede wszystkim na najmłodszych pędach. Najczęściej długość pędów jednorocznych decyduje o liczbie zawiązanych pąków kwiatowych. U ‘Łutówki’ nawet pędy dłuższe niż 60 cm zawiązują liczne pąki kwiatowe, które często stanowią więcej niż 90% wszystkich pąków. Niewskazane jest więc praktykowane w niektórych sadach skracanie tych plonotwórczych pędów. W następnym roku, wobec braku pąków liściowych, ponad połowa długości pędu jest ogołocona, bezproduktywna i wypełniają one środek korony, podczas gdy na jej peryferiach są pędy pełne wigoru i bardzo produktywne. Skracając konary przybliżamy owocowanie do środka korony. Cięcie skracające konary jest więc nieodzowne dla odmiany ‘Łutówka’. Znając te zasady, poprzez właściwe cięcie prowokujemy drzewa do wytworzenia odpowiednio dużej ilości pędów plonotwórczych. Zbędne gałęzie wycina się blisko przewodnika na czop długości od dziesięciu do kilkudziesięciu centymetrów (z czopów wyrastają młode pędy, które stopniowo zastępują wycięte gałęzie – fot 1, 2). Miejsce odcinania gałęzi odgrywa ważną rolę w wyrastaniu nowych pędów. Aby zabezpieczyć odpowiednią ich liczbę, odcinamy gałęzie w tym miejscu, w którym znajduje się pąk liściowy (pąk „zielony”, wegetatywny) i tniemy albo za nim albo za drobnym rozgałęzieniem, co najczęściej wypada w odległości 5, 10 lub 20 cm (lub nawet ponad 20 cm) od przewodnika (fot. 3, 4). Cięcie bez zwracania uwagi na ten element powoduje, że w koronie z pozostawionego czopu wyrasta zbyt mało pędów (nawet pozostawienie długich czopów nie gwarantuje wyrośnięcia nowych przyrostów – fot. 5). Wiśnia nie ma bowiem skłonności do wydawania nowych przyrostów spod kory, z pąków śpiących, tak jak np. jabłoń. Wycinamy przede wszystkim gałęzie najstarsze, grube u podstawy, długie, przeszkadzające w przejeździe sprzętu sadowniczego – średnio na drzewie znajdą się 3 lub 4 gałęzie do wycięcia na czop (czyli te do odnowienia). Pędy wyrastające z czopa rosną poziomo lub ukośnie, co jest pożądane w koronie. Po wycięciu zbędnych, najstarszych gałęzi trzeba uporządkować resztę korony, wycinając pędy mniej wartościowe, które ogołociły się z liści i owocują tylko na przyrostach z ostatniego roku oraz chore, nadłamane, nachodzące na siebie. W koronie wypatruje się i usuwa również gałęzie, które plączą się z gałęziami sąsiedniego drzewa w rzędzie. Podczas cięcia zwraca się też uwagę na odpowiednią odległość od ziemi do najniżej wyrastających gałęzi, wycinając te pokładające się na ziemi, utrudniające prace pielęgnacyjne w sadzie, np. aplikację herbicydów (część gałęzi zamiast ucinać na czop można tylko oczyścić z pędów, które zwisają zbyt nisko). Zabieg cięcia odnawiającego pozwoli odmłodzić drzewa i nadać im nowego wigoru. Przedstawione zasady są tylko ogólne, ale w praktyce zdarzają się odstępstwa od nich. Jeśli trzyletnia gałąź jest cienka, potrzebna do wypełnienia struktury korony, to zostawiamy ją jeszcze na rok. Podobnie, nie dotrzymujemy reguły, jeśli gałąź 2-3-letnia jest zbyt gruba i nieproduktywna. Wówczas należy ją skrócić. Po cięciu widać, że w koronie znajdują się tylko najmłodsze, najbardziej pożądane, bo produktywne pędy. Przewodnik skracamy na wysokości 2,5 m, jeśli wyrósł wyżej. Optymalnie jest wykonywać cięcie wiśni corocznie, wówczas usunięcia wymaga stosunkowo niewielki procent gałęzi, około 20% (1-4 pędy). Niektórzy wykonują cięcie raz na 2, 3 lub 4 lata, a wówczas usunięcia wymaga około 30-50% pędów i cięcie jest intensywniejsze (fot. 6). Powoduje to jednak w kolejnym roku znaczną zniżkę plonu i powstanie pustych przestrzeni w linii rzędu. Zdecydowanie lepsze jest więc regularne i umiarkowane cięcie, które zapewni wystarczającą liczbę młodych pędów i w miarę stabilny plon. Przez cięcie poprawiamy także bardzo wyraźnie jakość owoców. Owoce z drzew ciętych są zawsze większe niż te z nieciętych, równomierniej dojrzewają, a przede wszystkim są zdrowsze. W dobrze prześwietlonej koronie jest zdecydowanie lepsza penetracja cieczy roboczej w trakcie opryskiwań przeciwko chorobom i szkodnikom. Z kolei nie dopuszczając do zbyt wysokich koron, umożliwiamy dobre dotarcie cieczy opryskowej również do części wierzchołkowej, co jest niezmiernie ważne w skutecznej walce z nasionnicą trześniówką (szkodniki te najchętniej składają jaja w górnej, nasłonecznionej części korony). Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, że intensywne sady wiśniowe powinny być sadzone na dobrych glebach, bo jeśli są one zbyt lekkie konieczne jest nawadnianie kropelkowe. Tylko wówczas ‘Łutówka’ dobrze reaguje na cięcie odnawiające, licznymi pędami, które łatwo wyrastają z pozostawionych czopów, a ogałacanie pędów jest umiarkowane. Posadzenie wiśni w gęstej rozstawie na słabym stanowisku, bez możliwości nawadniania i przy niewłaściwej pielęgnacji drzew to pomyłka popełniona już na starcie. Drzewa pestkowe, w tym wiśnia są bardziej wrażliwe na niewłaściwy termin cięcia niż gatunki ziarnkowe. Optymalny termin tego ważnego zabiegu pielęgnacyjnego nie zawsze jest przestrzegany, w praktyce wiśnie tnie się w końcówce zimy, wczesną wiosną lub w okresie po zbiorach, do późnej jesieni. Zdecydowanie najlepszym terminem cięcia wiśni jest czas krótko po zbiorach, w lipcu, sierpniu, do pierwszych dni września. Przemawia za tym wiele argumentów. Jednym z nich i z pewnością najważniejszym jest ten zdrowotny. W tym okresie jest najmniejsze niebezpieczeństwo zakażenia ran przez patogeny grzybowe, do czego przyczyniają się warunki atmosferyczne (przewaga dni ciepłych, suchych i słonecznych, niesprzyjających infekcjom). Ponadto w tym okresie drzewa wykazują najwyższą naturalną odporność na porażenie przez patogeny, gdyż wzmożone są ich reakcje obronne – większe są możliwości zabliźniania powstałych ran. Wśród chorób kory i drewna najgroźniejszy dla drzew pestkowych, a zwłaszcza wiśni i czereśni jest rak bakteryjny, wywoływany przez Pseudomonas syringa. Jesienią, zimą i wczesną wiosną bakterie te wykazują największą zdolność infekcji pędów, z kolei latem zagrożenie z ich strony jest najmniejsze. Drugą groźną chorobą tych gatunków jest leukostomoza powodowana przez grzyby, które najobficiej zarodnikują od jesieni do wiosny, wtedy też najłatwiej dochodzi do zakażeń. Szczególnie groźne są zakażenia mieszane (grzyba i bakterii), gdyż mogą one spowodować szybkie zamieranie drzewa. Kolejną chorobą grzybową, również bardzo niebezpieczną (głównie dla wiśni, ale i dla śliw oraz brzoskwini) jest srebrzystość liści. Prowadzi ona najczęściej do stopniowego zamierania drzew. Pomimo, że drzewa owocowe mogą być porażane w ciągu całego roku, ich podatność w sezonie wegetacyjnym jest różna. Największe zróżnicowanie wykazują drzewa pestkowe, które są wyjątkowo podatne na tę chorobę od jesieni do wiosny. Innym argumentem przemawiającym za letnim terminem cięcia jest rola plonotwórcza światła słonecznego w koronie drzewa owocowego. Światło jest głównym czynnikiem decydującym o wysokości plonu i jego jakości. Plon wzrasta wprost proporcjonalnie do intercepcji światła (intercepcją nazywa się tę część energii słonecznej, która dociera do liści i jest przez nie zatrzymywana). Mikroklimat świetlny sadu określa również kolejny parametr – dystrybucja światła w koronie (jego przenikanie w głąb korony). Nasłonecznienie w koronie gwałtownie spada od wierzchołka w kierunku jej środka i podstawy, gdzie wynosi tylko od 10-20% do 30% nasłonecznienia w porównaniu z wierzchołkiem drzewa. Wczesne przeprowadzenie cięcia wiśni (również czereśni) – w lipcu lub na początku sierpnia odsłania pędy położone w głębi drzewa, które korzystając z obfitego nasłonecznienia, zawiązują pąki kwiatowe w całej objętości korony. Wprawdzie wiśnie mogą obficie owocować przy mniejszym nasłonecznieniu niż jabłonie czy czereśnie, niemniej jest to czynnik ważny. Ponadto lepsze naświetlenie korony to również lepsza penetracja wnętrza korony przez ciecz opryskową, co ma szczególne znaczenie przy zwalczaniu np. gorzkiej zgnilizny wiśni (preparatem należy dokładnie pokryć każdy owoc, nawet ten schowany w głębi korony). Niestety wielu sadowników przeprowadza cięcie wiśni na przedwiośniu, a więc w czasie mało odpowiednim z punktu widzenia fizjologii drzew. Przyczyny są różne, najczęściej brak czasu w pełni sezonu wegetacyjnego, ponadto sadownicy twierdzą, że o wiele lepiej tnie im się drzewa nieulistnione (łatwiej jest wówczas zdecydować, którą gałąź usunąć, a którą pozostawić). Trzeba jednak mieć świadomość, że cięcie drzew na przedwiośniu istotnie wzmaga niebezpieczeństwo wystąpienia uszkodzeń wrażliwych tkanek drzew. Po ustąpieniu spoczynku głębokiego drzew (zimowego) szybko się one bowiem rozhartowują i wtedy o wiele łagodniejsze spadki temperatury (w porównaniu do zimowych), powodują znaczne szkody. Rozmiar tych szkód może być jeszcze zwiększony właśnie przez zbyt wczesne cięcie. Niezależnie od pory roku, cięcia nie należy wykonywać w czasie deszczu lub mżawki, bo takie warunki sprzyjają zarodnikowaniu, rozwojowi grzybów, bakterii i zakażeniu pędów. Zabiegi cięcia powinno się przeprowadzać w dni słoneczne i suche, kiedy wilgotność względna powietrza wynosi poniżej 70% i nie ma ryzyka opadów przez co najmniej 24 godziny po cięciu, aby rany zdążyły wyschnąć. Wszystkie duże rany należy smarować preparatami zarejestrowanymi do leczenia ran i jest to nieodzowne przy innym niż optymalny terminie cięcia. Obecnie w PORS na 2010 rok polecane są: Tervanol PA i Baumwachs Pomona PA. Drobne rany można pominąć. Ewentualnie po cięciu drzewa można też opryskać preparatem miedziowym, jednym z kilku dopuszczonych i zarejestrowanych w ochronie wiśni. fot. 1-6 B. Błaszczyńska

Jabłka to jedne z najczęściej spożywanych owoców przez Polaków. Wykorzystywane do przetworów, kompotów i jedzone w postaci nieprzetworzonej. Czerwone, zielone, żółte – do wyboru mamy wiele odmian i smaków. Dlatego większość ogrodników czy działkowców nie wyobraża sobie swojego ogrodu bez drzewek jabłoni. Jak zatem uprawiać je i pielęgnować? Wybór odmiany Podczas decydowania o wyborze odmiany musimy zwrócić uwagę na kilka jej cech. Po pierwsze czy jest mrozoodporna. W Polsce to bardzo ważny czynnik. Na działkach często drzewa nie są niczym osłonięte, warto więc zdecydować się na odmiany wytrzymałe na mróz, np. Oliwka Żółta czy Sawa. Drugą cechą jest odporność odmiany na choroby. Mówimy tu głównie o parchu i mączniku prawdziwym i rzekomym. To jedne z najbardziej dotkliwych chorób jabłoni. Odporne na te choroby są odmiany Alka i Florina. Innym decydującym czynnikiem powinno być przeznaczenie owoców. Czy chcemy je spożywać bezpośrednio, czy mamy zamiar przeznaczyć je na przetwory? Odmianą deserową jest np. Early Geneva, natomiast do przetworzenia nadają się owoce James Grieve. Ponadto pomyślmy, jak dużo miejsca mamy na drzewa i zwróćmy uwagę na siłę wzrostu wybranych gatunków. Ważny jest także smak czy kolor skórki. Natomiast gdy możemy pozwolić sobie na posadzenie kilku drzewek, warto dobrać je tak, aby owocowały naprzemiennie i byśmy mogli cieszyć się smakiem własnych jabłek przez kilka miesięcy. Wymagania jabłoni Drzewka jabłoni lubią miejsca słoneczne, ale osłonięte od wiatru. Dobrze rosną na glebie próchniczej, średniozwięzłej, żyznej. Najlepsze dla nich pH oscyluje w granicach 5,5-6,5. Lubią glebę umiarkowanie wilgotną, jednak po posadzeniu obficie je podlewajmy. Dobrze, gdy poziom wód gruntowych wynosi 150-180 cm. Uprawa Jabłoń sadzimy od początku października do pojawiania się pierwszych przymrozków. Wykopujemy dołek na ok. 80 cm głębokości i 50 cm szerokości. Sadzimy do miejsca okulizacji. Przy układaniu drzewka dobrze sprawdźmy, czy ustawiliśmy je prosto, ponieważ łatwo zgubić pion sadzonki. Przy sadzeniu kolejnych drzewek trzymajmy się założonej rozstawy, innej dla większych rozmiarów odmian – 5x5 m, i innej dla odmian karłowych, np. 3x2 m. Po zasypaniu dołka ziemią udeptujemy glebę, tak by wypełniła szczelnie całe zagłębienie i przestrzenie między korzeniami. Pielęgnacja W przypadku uprawy jabłoni bardzo ważne jest nawożenie. Możemy zastosować nawozy mineralne i organiczne. Ważne, by podczas całego sezonu regularnie dostarczać drzewkom niezbędnych składników pokarmowych. Odpowiednie nawożenie wpływa na owocowanie, wybarwienie jabłek czy odporność na chłody. Innym ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest cięcie jabłoni. Wykonujemy je dwa razy w roku. Pierwsze wiosną, by doświetlić koronę. Prowadzimy też cięcie sanitarne, czyli usuwamy połamane lub porażone przez chorobę gałęzie. Usuwamy także sztywne pędy, które krzyżują się ze starszymi gałęziami. Następne cięcie wykonujemy latem. Formujemy wtedy koronę, zmniejszamy zagęszczenie gałęzi, doświetlamy owoce, które gubią się w nadmiarze liści. Skracamy także przyrosty tegoroczne, aby uformować całą koronę. Dobrze, gdy cięcie przeprowadzone jest na ok. 4 tygodnie przed zbiorem owoców. Dopiero co posadzone drzewko staje się łakomym kąskiem dla małych gryzoni, warto więc zastosować ochronę na pień. Zwykle używa się plastikowych osłon zakładanych na dolną część pnia, tak by zwierzęta nie mogły podgryzać rośliny. Po posadzeniu drzewka jabłoni praktycznie od razu powinnyśmy kontrolować jego zdrowotność. Szybka reakcja może zapobiec rozprzestrzenieniu się choroby lub szkodnika, co może uratować nasz mały sad. W sklepach dostępne są specjalne preparaty, które możemy zastosować od razu po dostrzeżeniu pierwszych objawów. Najczęściej pojawiającymi się chorobami są: parch jabłoni, mączniak, brunatna zgnilizna. Szkodnikami, które lubią odwiedzać jabłoń są: mszyca lub miodówka jabłoniowa, owocnica jabłoniowa czy owocówka jabłkóweczka.

Moja dwuletnia winorośl w tym roku urosła jak szalona. Czy powinienem ją przyciąć, by się zagęściła? Kiedy i do jakiej wysokości? Pyta: Roman Misieczko1 z 1Aby winogrona dobrze dojrzewały, warto usunąć część liści, które zasłaniają im dostęp do archiwum prywatnePrzycinanie winogronWinorośl rośnie silnie zwłaszcza na glebie żyznej i wilgotnej. To pnącze prowadzimy inaczej, gdy głównym celem uprawy jest pozyskiwanie owoców, inaczej zaś, kiedy ma ono być głównie osłoną od słońca i dekoracją. Przy uprawie na owoce cięcie zależy od planowanego sposobu prowadzenia oraz cech danej winogron - kiedy?Jeśli jednak niezbyt zależy nam na owocach, to w pierwszych 2-3 latach mocno ścinamy szczególnie najgrubsze pędy. W tym okresie przycinamy też najmłodsze przyrosty w taki sposób, by pozostały tylko ich odcinki nie dłuższe niż 0,7-1 m. W następnych latach to cięcie zależeć będzie od tego, jak dużą roślinę chcemy mieć. Zwykle jednak jest ono jeszcze silniejsze od poprzedniego. Należy także usuwać część pędów bocznych, aby zawiązujące się owoce miały dobry dostęp do światła. Silne pędy najlepiej ciąć późną jesienią, boczne zaś w okresie wegetacji, po zawiązaniu owoców. Zabiegi wiosenne powodują silne wydzielanie winogron - latemPoczątek lata to czas w którym możemy przyjrzeć się pędom winorośli i pozbyć się tych zbędnych dbając o to by krzew się zagęścił. Usuwamy zbędne liście i kwiatostany. Pozbywamy się tzw. pasierbów czyli bocznych pędów pojawiających się przy liściach pozostawiając na głównych pędach 2,3 kwiatostany - resztę winogron - jesieniąPierwsze cięcie winorośli przeprowadzamy zaraz po posadzeniu roślin, najlepiej jesienią (wrzesień), skracając wierzchołki pędów na wysokości ok. 1,5 m. W przypadku starszych roślin jeśli zdecydujemy się na jesienne cięcie przeprowadzamy gdy krzew nie ma już liści. Należy pamiętać, że takie cięcie ogranicza jego mrozoodporność. Przyciętą łozę zabezpieczmy dokładnie przed zimą, żeby nie przemarzła. Przycinanie winogron - na zimęWczesną zimą (listopad-grudzień) przycinamy wszystkie niezdrewniałe elementy pędów i zabezpieczamy zimową włókniną. Młode winorośle trzeba zabezpieczyć przed przemarzaniem - wystarczy usypać kopczyk ziemi u winogron - na wiosnęGłówne cięcie przypada wczesną jesienią. Winorośl możemy ciąć już pod koniec lutego przed okresem wegetacji. Nie należy zwlekać z cieciem by nie wejść w tzw okres "płaczu łozy" - wówczas cięcia bardzo wolno się goją i zwiększone jest ryzyko zakażenia chorobą grzybową. Wiosną skracamy grubsze pędy nad 2-3 oczkiem a cieńsze 1 oczkiem.

Luty dobiega końca, jeżeli jeszcze nie przycinaliśmy drzew owocowych, to czas najwyższy to zrobić już teraz. Dobre przycięcie gałęzi będzie skutkowało zdrowymi owocami i wysokimi plonami. Do prawidłowo przyciętego drzewka łatwo przenikają promienie słoneczne, wybarwiając owoce, ponadto łatwiej jest wykonać zabiegi pielęgnacyjne. Można nie ciąć jabłonek wcale i też będą owocowały, jednak jabłonka nie cięta zajmuje w ogrodzie bardzo dużo miejsca, zazwyczaj jest bardzo wysoka, owoce są drobne, rosną na obrzeżach korony, przy niedostatku promieni słonecznych owoce słabo dojrzewają, zdecydowanie jest utrudniona ochrona przed szkodnikami i chorobami grzybowymi. Chciałam ten post poświęcić jabłonkom zajmującym w ogrodzie mało miejsca i dającym obfite plony, jest to w dużej mierze zależne od sposobu przycinania gałęzi. Na zdjęciu pokazane są 20 letnie drzewa po cięciu. Zdecydowanie lepiej mieć w ogrodzie kilka obficie owocujących drzew niż jedno ogromne, rozłożyste z małą ilością w dodatku chorych owoców. Jeżeli kupiliśmy drzewko z jednym pędem, pierwsze cięcie wykonujemy na wysokości ok 90 cm. Przycięte pędy wypuszczą nowe gałęzie i tu zaczynamy tworzyć koronę. Gdy wybiją pędy, pozostawia się tylko szczytowy, resztę zaś usuwa. Pęd szczytowy rośnie intensywnie i wytwarza rozgałęzienia które odchodzą pod szerokimi kątami od przewodnika. Pod koniec wegetacji drzewko ma prosty pionowy przewodnik i 6 – 12 poziomych rozgałęzień. Przy zakupie rozgałęzionego drzewka, zostawiamy 6 - 12 gałęzi bocznych, silnych, zdrowych. Przewodnik (pęd główny), skracamy gdy nasze drzewko ma już wystarczającą ilość gałęzi do zbudowania kilku pięter. Zamiast przycinać przewodnik, można go nagiąć do dołu, z czasem powstanie nowa mocna, owocująca gałąź. Kiedyś stosowano cięcie tuż po posadzeniu drzewka, takie cięcie miało za zadanie utrzymać równowagę między systemem korzeniowym a gałęziami teraz raczej się od tego odchodzi. Drzewa nie przycinane zaraz po posadzeniu, w pierwszym roku rosną słabo, w drugim roku zaczynają owocować, obfity plon hamuje dalszy wzrost i sprzyja owocowaniu. Wszystkie drobne gałązki usuwamy. Przycinanie jabłoni Przystępując do cięcia drzew owocowych przede wszystkim wycinamy wszystkie chore gałęzie, oraz krzyżujące się. Pierwsze cięcie po posadzeniu wykonujemy zawsze wiosną, jeżeli sadzimy jabłonkę jesienią to z pierwszym cięciem czekamy do wiosny. Jabłoń najlepiej owocuje na dwu, trzy i czteroletnich gałęziach. Usuwamy jednoroczne pędy. Usuwając stare pędy, musimy zastąpić je nowymi, potrzebne jest tu spore wyczucie, które przychodzi wraz z praktyką. Czasem trzeba zostawić jakiś mocny dziki pęd, wystarczy go mocno przyciąć, w niedługim czasie przycięty wilk wypuści boczne. Najniższe piętro pozostaje przez całe życie drzewa, jest swego rodzaju stabilizatorem. Najlepsze gałęzie mają umiarkowane przyrosty jednoroczne, ok. 30–40 cm, które są zakończone pąkiem kwiatowym. Jeśli gałąź z pędem jednorocznym, o długości 50 cm i dłuższym, jest zakończona pąkiem liściowym, zazwyczaj należy taką gałąź usunąć w całości. Zostawiamy dłuższe gałęzie opuszczające się lekko do dołu i zakończone pąkiem kwiatowym. W przypadku zbyt silnych gałęzi zakończonych pąkiem liściowym wycinamy je w całości, z kolei zbyt słabe i zbyt mocno opuszczające się można podciąć od spodu lub skrócić nad pąkiem kwiatowym. Z tak przyciętego drzewa można zebrać do 7 skrzynek jabłek, jedna skrzynka waży ok 20 kg. W tym sadzie drzewa sadzone były w 2 m odstępach, w nowo zakładanych sadach jabłonki sadzi się co 1 m i stosuje się bardziej radykalne cięcie bocznych gałęzi. Kiedyś naczytałam się że z przycinaniem drzew nie należy się spieszyć i robić to pod koniec lutego a nawet marca, podobno jabłonki wcześnie cięte mogą przemarznąć, czy jest jet w tym coś z prawdy? Nie wiem. Sad który tu pokazuję rośnie we wschodniej Polsce, gdzie temperatury zimą potrafią spaść dużo poniżej zera, a wiosna przychodzi bardzo późno. Sady są tam cięte od zimy, jak tylko pogoda pozwoli wyjść w pole. Przy dużej ilości drzew trudno czekać do wiosny, a jednak drzewa nie przemarzają i pięknie owocują. Zamiast tradycyjnej drabiny wykorzystuje się w sadach trójnóg. Trzy nogi na szczycie złączone są stalowym drutem, albo grubą śrubą. Taki trójnóg zdecydowanie łatwiej jest ustawić pod jabłonką, dodatkowy atut to ruchoma tylna noga. Można nią manipulować przy ustawieniu do przodu, do tyłu i lekko na boki. Dzięki tej możliwości trójnóg jest bardzo stabilny na nierównym gruncie w sadzie. Letnie cięcie powinno ograniczyć się do minimum. Wilki nie owocują, obrastają tylko w liście, zasłaniając owoce przed słońcem. Usuwamy więc wszystkie które zasłaniają światło. Po letnim cięciu możemy się spodziewać nagłego, intensywnego wzrostu wilków, im silniejsze będzie cięcie tym więcej wilków wyrośnie. Odmładzające cięcie, starych, mocno rozrośniętych drzew jabłoni przeprowadzamy w lutym, najpóźniej na początku marca. Mocno należy ściąć koronę, również mocno przyciąć boczne gałęzie. Jabłonka ograniczona z wzrostem na wysokości 3 m. Po mocnym cięciu, w drugim sezonie jabłoń zaczęła obficie owocować. Latem korona wygląda jak rozłożysty zielony parasol, pod którym stoi stolik i ławeczki. W upalne dni mocno rozprasza promienie słoneczne. Korony starych jabłoni trzeba przede wszystkim obniżyć przez ścięcie wierzchołka. Drzewa dobrze znoszą ten zabieg. Wierzchołek ścinamy tuż nad gałęzią boczną na wysokości około 3 m od ziemi. Po jego usunięciu promienie słoneczne docierają do środkowych i dolnych gałęzi, dzięki czemu i one zaczynają owocować. Niskie drzewa łatwiej jest opryskiwać i zebrać z nich owoce. Następnie konieczne jest znaczne prześwietlenie korony. Na starej jabłoni wystarczy zostawić 6-8 konarów w dwóch piętrach, po 3-4 na każdym. Z zaniedbanych drzew należy usunąć od 1/3 do 2/3 gałęzi łącznie z wierzchołkiem. Przerzedza się także drobniejsze gałązki owoconośne. Po odmłodzeniu korony wyrasta dużo długopędów, a na konarach pojawiają się wilki osiągające często ponad 1 m długości. Należy je systematycznie wycinać, by ponownie nie zagęściły korony. Wilki można wycinać na wiosnę lub latem od czerwca do końca sierpnia. Inną metodą pozbywania się wilków jest ich wyłamywanie, robi się to zanim gałęzie zdrewnieją. Powyższe zabiegi odmładzania drzew owocowych pozwalają drzewom powrócić do dawnej świetności i obfitości w owocowaniu. Dają owoce większe i smaczniejsze, a co najważniejsze rodzą regularnie przez następne lata. Drzewa z owocami pestkowymi, jak wiśnia, śliwa, przycinamy zaraz po zbiorze owoców, gdy jest ciepło i drzewa nie są narażone na raki bakteryjne i zgorzele kory, tak jak wiosną.

Cięcie gałęzi to jeden z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, jakie są do wykonania na wiosnę w ogrodzie. Brak systematycznego przycinania prowadzi do nadmiernego zagęszczenia roślin, większej skłonności do chorób i mniejszej ilości owoców. Dlatego już teraz przygotuj się do tego wiosennego zabiegu ogrodowego. Kiedy przycinać gałęzie? Termin rozpoczęcia przycinania gałęzi jest wypadkową kilku czynników, przede wszystkim gatunku roślin i temperatur powietrza. Krzewy ozdobne Odpowiednie i systematyczne przycinanie krzewów ozdobnych pozwala im zachować ładny i efektowny wygląd. Poprawia kondycję roślin i umożliwia im utrzymanie zwartej formy. Ogólna zasada jest taka, że krzewy kwitnące wiosną na pędach zeszłorocznych, przycina się na początku lata, a krzewy kwitnące latem wczesną wiosną. Jedynie niektóre gatunki, mimo iż kwitną wiosną, lepiej przycinać na przedwiośniu. Pierwsze po zimie przycinanie można rozpocząć, gdy rośliny mają już zielone, ale jeszcze nieotwarte pąki. Do tego temperatura w ciągu dnia nie może spadać już poniżej zera. Czyli już nawet w lutym można przycinać popularne hortensje bukietowe, róże czy lawendę wąskolistną. Tegoroczna łagodna pod względem temperaturowym zima sprzyja wczesnemu przycinaniu krzewów. Uwaga! Nie wszystkie krzewy wymagają przycinania. Magnolii, ostrokrzewów, azali czy różaneczników nie powinno się ciąć. Zabieg ten osłabia te gatunki. Krzewy owocowe W przypadku krzewów owocowych przycinanie jest gwarantem owocowania roślin i wydawania obfitych plonów. Wiele gatunków należy ciąć wcześnie, bo już w lutym bądź marcu. Chodzi między innymi o krzewy agrestu, porzeczek, aronii i malin owocujących jesienią. Drzewa owocowe Kolejna grupa roślin wymagająca przycinania to drzewa owocowe. Tutaj cięcie gałęzi nie tylko sprzyja dobrym plonom, ale także ułatwia zbieranie owoców. Tak jak w przypadku krzewów, termin cięcia zależy od gatunku. Wczesną wiosną przycinamy gałęzie jabłoni, i gruszy; na początku kwietnia — śliwy, morele, brzoskwinie, nektaryny. Z kolei latem, po zbiorach przycina się wiśnie i czereśnie. Narzędzia do przycinania gałęzi Do przycinania krzewów najlepsze są sekatory. Mają one dość krótkie rączki, co pozwala na dużą precyzję. Dobre sekator powinien mieć trwałe i ostre nożyce, być wygodny i dobrze się układać w rękach. Konieczna jest także antypoślizgowa powłoka na rączkach, która zwiększa bezpieczeństwo. Warto też mieć sekator teleskopowy. Od powyższego różni się długością rączek. Pozwala dotrzeć do bardziej oddalonych gałęzi. Jest przydatny przy przycinaniu gałęzi drzew. Gdy mamy wiele drzew do oczyszczenia warto rozważyć zakup nożyc elektrycznych. Będą nieodzowne w przycinaniu grubszych gałęzi, do tego przyśpieszają cały proces. Warto je także mieć, gdy mamy w ogrodzie żywopłot. Warto wybrać nożyce akumulatorowe, które pozbawione są kłopotliwego kabla. Więcej o nożycach elektrycznych dowiesz się z artykułu: Jakie elektryczne nożyce ogrodowe będą najlepsze do żywopłotu i nie tylko? Jakie jeszcze sprzęty ogrodowe przydają się przy przycinaniu gałęzi drzew? Wśród nich warto wymienić: Rozdrabniacz do gałęzi — pomaga zutylizować ścięte gałęzie. Z uwagi na spore gabaryty i wysokie ceny poleca się zakup jedynie do dużych ogrodów i sadów. Taczka — do przewożenia gałęzi. Rękawice ochronne. Grabie klasyczne — przydają się do uprzątnięcia po przycinaniu trawnika wokół drzew. Dowiedź się więcej: Już teraz przygotuj się na wiosnę. Niezbędne sprzęty do ogrodu Jakie nożyce do żywopłotu wybrać? Zobacz popularne rozwiązania

Wiosenne cięcie róż pozwala na uzyskanie lepszego kwitnienia i prawidłowego pokroju krzewu. W ten sposób zmniejszamy też ryzyko wystąpienia chorób i szkodników na różach. Standardowo zabieg cięcia przeprowadza się róż to najważniejszy zabieg pielęgnacyjny róż, który pozwala:stworzyć pożądaną, zdrową strukturę krzew do kwitnienia i intensywniejszego wzrostu,zmniejsza gęstość krzewu, jego długość i dopuszcza do rośliny więcej światła oraz powietrza,w konsekwencji pozwala ochronić przed chorobami grzybowym. Nim podejmiemy decyzję o cięciu - sprawdźmy jaki typ krzewu mamy. Jest to o tyle ważne, że inaczej tniemy róże rabatowe, inaczej pnące, czy pienne. Te wymienione wymagają corocznego cięcia, ale inne typy już zasadą podczas tego zabiegu jest zachowanie centymetrowego odstępu nad pąkiem. Cięcie wykonuje się ukośnie z górnym wierzchołkiem nad pąkiem, przy użyciu ostrego sekatora. Poza tym w pierwszej kolejności usuwamy pędy chore, słabe i powinno się przycinać róże?W okresie jesiennym pojawia się sporo zapytań dotyczących cięcia róż przed zimą. Jednak termin ten nie jest prawidłowym, ponieważ ryzykujemy uszkodzeniami mrozowymi, które mogą się wdać w roślinę, jeśli ta nie zaleczy ran do czasu wystąpienia pierwszych przymrozków. Okres takiej rekonwalescencji róż trwa ok. 3-4 tygodnie, więc łatwo się pomylić. Tym bardziej, że nie da się przewidzieć, kiedy pojawia się pierwsze ujemne temperatury. Najlepiej, jeśli za cięcie róż zabierzemy się na początku lub w połowie kwietnia. Jest to czas, kiedy ryzyko silnych przymrozków jest już znacznie niższe. Jednakże czasami cięcie można rozpocząć już pod koniec marca. Nie powinniśmy sztywno trzymać się tych terminów, gdyż w ostatnich latach pogoda była bardzo nieprzewidywalna. Ważne jest, aby róże przyciąć w czasie uśpienia, zanim ruszy wegetacja. Pomoże w tym regularnie obserwować rośliny. Jednakże wyjątkiem od tej reguły są róże kwitnące tylko raz w sezonie, które przycina się latem, po tym jak zrzucą kwiaty. Wiosenne przycięcie, obniży bujność ich obciąć je wiosną, ich kwitnienie nie byłoby tak przycina się w dni słoneczne i suche, co pozwala ograniczyć ryzyko porażenia chorobami grzybowymi. Drugie cięcie, nazywane pielęgnacyjnym, wykonuje się już praktycznie przez cały okres kwitnienia roślin, usuwając przekwitnięte pąki i porażone chorobami cięcie róż: jak ciąć różne grupy róż?Róże przycina się w zależności od grupy, do której należą. Oto zasady cięcia poszczególnych grup wielkokwiatowe – większość pędów skraca się do wysokości 20-30 cm, a pędy cienkie i słabe skracamy nawet na wys. 15cm; należy pozbyć się pędów uszkodzonych, przemarzniętych i porażonych przez choroby. Po cięciu powinno pozostać 4-6 pędów;róże wielokwiatowe – przycina się na wysokości 30 cm u odmian niskich, a na 60 cm u odmian wysokich. Cięcie nie powinno być tak silne jak u róż wielkokwiatowych;róże miniaturowe – tnie się nisko, ok. 10-15cm powyżej poziomu gruntu, co dobrze wpływa na krzewienie;u róż pnących – pozostawia się kilka pędów głównych, a pędy boczne skraca się na długości 30-40 cm. róże okrywowe – przycina się sporadycznie, raz na kilka lat. Wymagają głównie cięć sanitarnych, a więc usuwa się pędy cienkie, uszkodzone, porażone oraz cięć odmładzających (usuwając część starszych pędów);róże parkowe – należą do najbardziej wytrzymałych, ale nie tnie się ich intensywnie. Co kilka lat można wykonać cięcie prześwietlające, które umożliwia usunięcie zbyt zagęszczonych, krzyżujących się i skierowanych do wnętrza czym pamiętać już po zabiegu cięcia róż?Przycięte pędy najlepiej zebrać i starych, grubych gałęzi można zabezpieczyć tzw. sztuczną korą, maścią ogrodniczą lub białą farmą emulsyjną z domieszką np. dużej ilości ciętych powierzchni można opryskać krzewy preparatem przeciwgrzybowym np. Topsinem, miedzianem lub odwarem ze używać czystego i naostrzonego sekatora, a po zabiegu można go odkazić np. dużych, gęstych krzewach o cienkich pędach można użyć nożyc do żywopłotu. Bez obaw - cięcia są różom potrzebne. Nawet jeśli nie jesteśmy pewni czy dobrze to zrobiliśmy, zdecydowanie to tym roślinom pomoże. Jeśli przytnie się te kwiaty za mocno, jedyną szkodą dla nas będzie np. jej słabsze kwitnięcie, ale dla jej zdrowia będzie to także: Kiedy i jak przycinać róże, aby pięknie zakwitły?Oprac. Natalia Marciniak-MusiałZdjęcie: Pixabay

Dom i Ogród ogród Data publikacji Przycinanie róż to najważniejszy zabieg pielęgnacyjny róż, który pozwala: stworzyć pożądaną, zdrową strukturę krzewu. pobudza krzew do kwitnienia i intensywniejszego wzrostu, zmniejsza gęstość krzewu, jego długość i dopuszcza do rośliny więcej światła oraz powietrza, w konsekwencji pozwala ochronić przed chorobami grzybowym. Nim podejmiemy decyzję o cięciu - sprawdźmy jaki typ krzewu mamy. Jest to o tyle ważne, że inaczej tniemy róże rabatowe, inaczej pnące, czy pienne. Te wymienione wymagają corocznego cięcia, ale inne typy już nie. Żelazną zasadą podczas tego zabiegu jest zachowanie centymetrowego odstępu nad pąkiem. Cięcie wykonuje się ukośnie z górnym wierzchołkiem nad pąkiem, przy użyciu ostrego sekatora. Poza tym w pierwszej kolejności usuwamy pędy chore, słabe i powinno się przycinać róże? W okresie jesiennym pojawia się sporo zapytań dotyczących cięcia róż przed zimą. Jednak termin ten nie jest prawidłowym, ponieważ ryzykujemy uszkodzeniami mrozowymi, które mogą się wdać w roślinę, jeśli ta nie zaleczy ran do czasu wystąpienia pierwszych przymrozków. Okres takiej rekonwalescencji róż trwa ok. 3-4 tygodnie, więc łatwo się pomylić. Tym bardziej, że nie da się przewidzieć, kiedy pojawia się pierwsze ujemne temperatury. Najlepiej, jeśli za cięcie róż zabierzemy się na początku lub w połowie kwietnia. Jest to czas, kiedy ryzyko silnych przymrozków jest już znacznie niższe. Jednakże czasami cięcie można rozpocząć już pod koniec marca. Nie powinniśmy sztywno trzymać się tych terminów, gdyż w ostatnich latach pogoda była bardzo nieprzewidywalna. Ważne jest, aby róże przyciąć w czasie uśpienia, zanim ruszy wegetacja. Pomoże w tym regularnie obserwować rośliny. Jednakże wyjątkiem od tej reguły są róże kwitnące tylko raz w sezonie, które przycina się latem, po tym jak zrzucą kwiaty. Wiosenne przycięcie, obniży bujność ich obciąć je wiosną, ich kwitnienie nie byłoby tak bujne. Róże przycina się w dni słoneczne i suche, co pozwala ograniczyć ryzyko porażenia chorobami grzybowymi. Drugie cięcie, nazywane pielęgnacyjnym, wykonuje się już praktycznie przez cały okres kwitnienia roślin, usuwając przekwitnięte pąki i porażone chorobami gałązki. Wiosenne cięcie róż: jak ciąć różne grupy róż? Zobacz także Róże przycina się w zależności od grupy, do której należą. Oto zasady cięcia poszczególnych grup róż. róże wielkokwiatowe – większość pędów skraca się do wysokości 20-30 cm, a pędy cienkie i słabe skracamy nawet na wys. 15cm; należy pozbyć się pędów uszkodzonych, przemarzniętych i porażonych przez choroby. Po cięciu powinno pozostać 4-6 pędów; róże wielokwiatowe – przycina się na wysokości 30 cm u odmian niskich, a na 60 cm u odmian wysokich. Cięcie nie powinno być tak silne jak u róż wielkokwiatowych; róże miniaturowe – tnie się nisko, ok. 10-15cm powyżej poziomu gruntu, co dobrze wpływa na krzewienie; u róż pnących – pozostawia się kilka pędów głównych, a pędy boczne skraca się na długości 30-40 cm. róże okrywowe – przycina się sporadycznie, raz na kilka lat. Wymagają głównie cięć sanitarnych, a więc usuwa się pędy cienkie, uszkodzone, porażone oraz cięć odmładzających (usuwając część starszych pędów); róże parkowe – należą do najbardziej wytrzymałych, ale nie tnie się ich intensywnie. Co kilka lat można wykonać cięcie prześwietlające, które umożliwia usunięcie zbyt zagęszczonych, krzyżujących się i skierowanych do wnętrza pędów. O czym pamiętać już po zabiegu cięcia róż? Ten produkt może Ciebie zainteresować Zestaw dzwonków na telefon Tygodnik Poradnik Rolniczy Płacisz tylko 30,00 zł SPRAWDŹ Przycięte pędy najlepiej zebrać i spalić. Cięcia starych, grubych gałęzi można zabezpieczyć tzw. sztuczną korą, maścią ogrodniczą lub białą farmą emulsyjną z domieszką np. miedzianu. Przy dużej ilości ciętych powierzchni można opryskać krzewy preparatem przeciwgrzybowym np. Topsinem, miedzianem lub odwarem ze skrzypu. Należy używać czystego i naostrzonego sekatora, a po zabiegu można go odkazić np. denaturatem. Przy dużych, gęstych krzewach o cienkich pędach można użyć nożyc do żywopłotu. Bez obaw - cięcia są różom potrzebne. Nawet jeśli nie jesteśmy pewni czy dobrze to zrobiliśmy, zdecydowanie to tym roślinom pomoże. Jeśli przytnie się te kwiaty za mocno, jedyną szkodą dla nas będzie np. jej słabsze kwitnięcie, ale dla jej zdrowia będzie to także: Kiedy i jak przycinać róże, aby pięknie zakwitły? Oprac. Natalia Marciniak-Musiał Zdjęcie: Pixabay

Cięcie jabłoni na wiosnę służy przede wszystkim formowaniu korony drzew młodych oraz prześwietlaniu starszych okazów. Dokładny termin przycinania oraz technika skracania pędów zależy od kilku czynników. Zobacz, w jaki sposób dbać o przypadku jabłoni obowiązują uniwersalne reguły przycinania drzew i krzewów owocowych. Pierwsze cięcie wykonuje się tuż po posadzeniu. Za każdym razem trzeba zwracać uwagę na warunki pogodowe, by nie dopuścić do przemarznięcia drzewa. Odpowiedni kształt korony i prześwit gałęzi poprawia owocowanie. Czasami cięcie jabłoni na wiosnę w ogóle nie jest konieczne. U pojedynczych, starych drzew wystarczy przerzedzić gałęzie raz na parę lat. Duże znaczenie mają też cięcia sanitarne – usuwanie chorych pędów wymaga szczególnej tego artykułu dowiesz się:Zabieg na młodych drzewkach – do wieku 3–4 lat włącznie – ma na celu optymalne ukształtowanie korony. Sadownicy formują je stożkowo, co gwarantuje odpowiednie doświetlenie zawiązków. Cięcie jabłoni na wiosnę ogranicza wzrost drzewa w trakcie sezonu, co powinno poprawić jakość owocowania. Ważne, by prawidłowo rozróżnić pąki kwiatowe od pąków liściowych. Zakres przycinania zależy od następujących czynników:jakość gleby;gęstość rozstawy drzew owocowych;stosowanie lub brak podpory;rozmiar przyrostu główny (przewodnik jabłoni) nie powinien mieć zbyt dużej konkurencji. Dlatego usuwa się boczne pędy rosnące pod zbyt ostrym kątem w stosunku do pnia. Pionowe gałęzie i odrosty nazywa się czasami wilkami. Podczas cięcia jabłoni na wiosnę i prześwietlania wycina się bądź skraca jeszcze inne konary – nie tylko te, które nadmiernie zagęszczają koronę bądź rosną pionowo. Przycięcie dotyczy następujących części jabłoni:pędy nadłamane;pędy podstarzałe;pędy porażone chorobami i zaatakowane przez szkodniki;pędy przemarznięte;pędy służą jesienne, zimowe i letnie cięcia jabłoni?Wiosenny termin nie zawsze jest obligatoryjny. W wielu sadach czy ogrodach zabiegi pielęgnacyjne wykonuje się w innych terminach. Zimowe cięcie jabłoni ma z grubsza taki sam zakres jak przycinanie wiosenne. Podstawowe różnice to stopień rozwoju zawiązków oraz skutki zabiegu. Cięcie zimowe powoduje intensywniejszy wzrost wegetacyjny, co nie w każdym przypadku będzie oczekiwanym przycinanie jabłoni latem bezpośrednio wpływa na plon z danego roku. Kiedy do owoców dociera więcej światła, to uzyskują większe rozmiary, mają lepszy smak oraz ładniejszy kolor. Cięcie letnie wykonuje się ok. 4 tygodnie przed planowanym zbiorem z danej odmiany drzewka jabłoni. Natomiast zabiegi pielęgnacyjne jesienią sprawiają, że w kolejnym roku drzewo rośnie o wiele wolniej. To praktyka typowa dla upraw przycinać drzewa owocowe? Termin cięcia jabłoni na wiosnęDrzewa owocowe trzeba przycinać w momencie, kiedy rozpoczyna się okres wegetacji, a zarazem minął już czas największych przymrozków. Młode jabłonie są zdecydowanie bardziej wrażliwe na ujemne temperatury niż starsze okazy. Dlatego zabiegi zimowe przeprowadza się zwykle w drugiej połowie lutego, a cięcie jabłoni na wiosnę – kiedy łatwiej już odróżnić pąki liściaste od kwiatowych – w drugiej połowie marca. Optymalne warunki do przycinania drzewa jabłoni to:brak opadów;temperatura w dzień ponad 5°C;brak silnych przymrozków w cięcie jabłoni na wiosnę – sposoby przycięcia i formowania drzewek owocowychZabiegi zawsze dotyczą przyrostu jednorocznego. Do kształtowania korony oraz usuwania zbędnych konarów najczęściej wykorzystuje się dwie podstawowe techniki:Cięcie jabłoni na klik – ten opracowany w Holandii sposób zwykle stosuje się wobec gałęzi z dolnego piętra. Podczas pierwszego przycinania skraca się konary o ⅓ długości. Podczas kolejnych cięć jabłoni na wiosnę pozostawia się na pędach bocznych jedynie 3–4 zawiązki, resztę należy wyciąć. Dzięki temu wyrasta sporo krótkopędów z pąkami kwiatowymi. Na końcu powinien znajdować się zawiązek liściowy, by owoce nie spowodowały wygięcia lub złamania drzewek owocowych na czop – metoda na usuwanie grubszych, bocznych pędów. Im starszy okaz, tym grubsze ma gałęzie. Dlatego długość czopu w cięciu jabłoni na wiosnę zależy od jej wieku. Dzięki temu główny pień ma zapewnioną ochronę przed przemarzaniem i chorobami, a do tego wybijają się nowe, silne przycinać jabłonie w sadzie? Sadownicze zasady cięcia jabłoni na wiosnęPrzy masowej uprawie preferuje się drzewka karłowate lub półkarłowate. Korony jabłoni w sadach mają wrzecionowy kształt. Dlatego cięcia odmładzające mają nieco mniejsze znaczenie niż cięcia formujące jabłoni oraz późniejsze cięcia prześwietlające. Pęd główny sadzonki bez podpory przycina się ok. 30–40 cm ponad ostatnim rozgałęzieniem. Natomiast nierozgałęzione drzewka jabłoni należy przycinać od 80 cm do 1 metra nad i inne narzędzia do cięcia formującego gałęzi jabłoniBez dobrego ostrza się nie obędzie. Jeżeli sekator nie spełnia swojej funkcji, podczas cięcia jabłoni na wiosnę trzeba sięgnąć po piłę. Przed przycinaniem gałęzi należy zdezynfekować narzędzie (np. za pomocą denaturatu), by uniknąć zakażenia drzewa bakteriami. Silne cięcie pozostawia rany narażone na atak patogenów – należy je zabezpieczyć za pomocą jednego z niżej wymienionych środków:farba emulsyjna;preparat przeciwgrzybiczy;specjalna maść cięcie jabłoni po posadzeniuSadzonki wkopuje się jesienią lub na wiosnę. W obu przypadkach kluczowym czynnikiem jest temperatura gleby, która nie powinna być niższa, niż 8°C. Bez względu na termin posadzenia, cięcie jabłoni na wiosnę pobudzi ją do intensywnego wzrostu. Przycinanie młodych drzew owocowych należy ograniczyć do niezbędnego minimum, jeżeli jabłka mają pojawić się już podczas nadchodzącego starych jabłoni wiosnąPriorytetem w przypadku zabiegów pielęgnacyjnych jest staranne usuwanie wszystkich pędów chorych, obumarłych i rozwijających się w pionie. Podczas cięcia jabłoni na wiosnę należy zachować odpowiednie proporcje. Wycinanie dużej liczby gałęzi jednocześnie spowoduje, że starsze drzewo będzie rosnąć, zamiast owocować. Korona nie powinna pokładać się na pędach położonych niżej. Kiedy przycina się drzewa wiekowe, warto zapewnić grubszym gałęziom dolnych pięter nieco więcej cięcie jabłoni na wiosnę wymaga właściwej oceny stanu drzewa oraz warunków zewnętrznych. Część gałęzi trzeba wycinać, a niektóre – np. nowe odgałęzienia wyrastające pod kątem z przewodnika – wystarczy tylko odgiąć. Sekator nie zawsze okazuje się niezbędny. Odpowiednio przeprowadzony zabieg poskutkuje zbiorem zdrowych, soczystych owoców. Regularne przycinanie jabłoni wiosną i latem daje znakomite rezultaty. Zobacz także:Kiedy należy wykonać cięcie śliwy oraz innych drzew owocowych? Sprawdź ciekawe informacje, które mogą ci się przydać!Cięcie wiśni na wiosnę. Kiedy i jak przycinać drzewa owocowe? O czym pamiętać?Cięcie krzewuszki na wiosnę – przycinanie krzewu ozdobnego. Zasady sadzenia, uprawy i pielęgnacji krzewuszki cudownej w ogrodzieCięcie róż wiosną. Poznaj techniki przycinania róż, terminy wiosennego cięcia i sposoby pielęgnacjiCięcie lawendy wiosną – terminy i techniki przeprowadzenia cięcia. Jak i kiedy przycinać lawendę w porze wiosennej?Cięcie winorośli na wiosnę. Jak prawidłowo przycinać i formować winogrono?

Stare drzewa są mniej produktywne, za to bardziej odporne na choroby, wytrzymałe na mróz i lepiej przystosowane do miejscowych warunków klimatycznych. Trzymamy je szczególnie w ogrodach przydomowych, na działkach, w starych sadach prowadzonych metodami ekologicznymi oraz w gospodarstwach agroturystycznych. Takie stare drzewa często rzadkich już, starych odmian to dla wielu bardzo poszukiwany skarb, dający niezwykle smaczne i aromatyczne owoce. Warto o nie dbać i zachować na dłużej. Stare drzewa wymagają przycinania tak samo jak młode Wiekowe grusze, śliwy, czy niektóre jabłonie (np. papierówki) potrafią stać się po latach bardzo wysokie, z ich wierzchołków trudno zbierać owoce, a niektóre gałęzie obumierają i usychają. Inny minus starych wielkich drzew owocowych, to zacienianie wszystkiego pod sobą, więc nic innego pod tymi drzewami już bujnie nie urośnie. Ponadto, koronę starych drzew tworzą niemal wyłącznie wolno rosnące i krótkie pędy, które z tej racji mają skłonność do tworzenia ogromu pąków kwiatowych wiosną, co kończy się jesienią wieloma bardzo małymi i przez to zdeformowanymi oraz niesmacznymi owocami. Z kolei roku następnego tak przemęczone drzewo wcale nie wydaje kwiatów i nie owocuje, lub kończy sezon z ledwie garścią owoców. To zjawisko przemiennego owocowania, czyli owocowania tylko co drugi rok. Takie stare drzewa należy koniecznie przycinać, by eliminować wymienione niesprzyjające defekty. Właściwe przycinanie starych drzew doskonale im zaradzi. Jak przycinać stare drzewa? Zbyt wysokim starym drzewom warto przyciąć wierzchołki, by znalazły się na dobrej wysokości. Wiekowe grusze i jabłonie można obniżyć nawet o 2-4 metry. Wierzchołek tniemy tuż nad wybraną gałęzią rosnącą w bok, dzięki czemu rana po cięciu zawsze się wtedy zagoi. Drzewom o zbyt rozłożystej koronie należy poskracać gałęzie (uwaga jednak, ponieważ jabłonie i grusze nie lubią skracania gałęzi), lub wyciąć długie i zostawić krótkie, wyeliminować też krzyżowanie się gałęzi pokładanie na sobie. Zawsze trzeba też pousuwać wszystkie martwe gałęzie i gałązki, co u starych drzew bywa częstym zjawiskiem, a szpeci i przeszkadza w koronie. Przycinanie starych drzew polega również na tzw. prześwietlaniu korony, czyli po prostu ogólnemu wycięciu nadmiaru gałęzi z jej środka. Po właściwym przycięciu nawet bardzo zaniedbane drzewa nabiorą właściwe dla swego gatunku formy wyglądu, praktycznie niższą wysokość, mniejszą rozpiętość i luźniejsze zagęszczenie. Wymagają tego szczególnie grusze i jabłonie. Ciąć je należy przy tym regularnie co roku – jabłonie, grusze i śliwy od marca do połowy maja, brzoskwinie i morele od połowy kwietnia do połowy maja (gdy widać już, które pąki są zdrowe, a które przemarzły), czereśnie i wiśnie w lipcu lub do połowy sierpnia (wyłącznie po zbiorach owoców). To najzdrowsze zalecane terminy cięć starych drzew owocowych. Przycinanie starych drzew – jakie to pozwala osiągnąć efekty? W przyciętej koronie wyrosną pędy długie, które w pierwszym sezonie są jeszcze niezdolne do owocowania, za to stanowią rezerwę owoconośną na kolejny rok. Na gałęziach są też jednak i pędy krótkie, które owocują. Dzięki temu, stare drzewa wracają do corocznego owocowania. Korona przycinanych drzew staje się ponadto mniej zagęszczona i prześwietlona, co pozwala na lepsze dojście światła pod takie drzewo. Można więc coś jeszcze pod nim zacząć uprawiać (np. truskawki, warzywa, kwiaty). Regularnie przycinane stare drzewa również lepiej zimują i mniej chorują (obumarłe gałęzie są usuwane i nie stają się rezerwuarem np. chorób grzybowych). Przycinanie starych drzew nie jest jednak wcale łatwe. Stare drzewa sprawiają w cięciu problemy. Dlaczego? Bo trudno zdecydować, które gałęzie w tej wielkiej masie powycinać, a które zostawić. Potrzeba tu zarówno wiedzy, jak i faktycznego zdecydowania, co w ogóle chcemy ostatecznie osiągnąć. Osoby mniej doświadczone powinny najpierw pochodzić dookoła każdego takiego starego drzewa i pozaznaczać np. białą kredą lub wapnem (uwiązanymi na tyczce) te gałęzie, które przeznaczyliby do wycięcia. Nie tylko ułatwi to pracę, ale wykluczy też pomyłki i umożliwi lepszą ocenę tego, jak stare drzewo zacznie wyglądać po przycince. Zabiegi po cięciu Po cięciu na drzewach zostają rany, przez które mogą wnikać bakterie i choroby grzybowe, dlatego miejsca cięć należy zasklepić specjalnym preparatem do smarowania takich ran na drzewach (do kupienia w sklepach ogrodniczych). Zamiast tego można też użyć białą farbę emulsyjną z dodatkiem 1-2% preparatu grzybobójczego Topsin lub Miedzian. Redakcja Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Tymianek W ogrodzie tymianek można sadzić blisko krawędzi scieżek, wzdłuż murku ogrodowego lub w doniczkach. By urozmaicić spacery ogrodowe przyjemnym zapachem tymianku nie powinno się zapominać o umieszczeniu kilku wzdłuż alejek ogrodowych lub pomiedzy schodami. Tymianek wygląda dosyć ładnie w małych skupiskach. Roślina świetnie posłuży jako kotwica dla innych w zimie, gdyż zachowuje swój kolor przez cały rok. Tymianek równiez świetnie nadaje się do upraw doniczkowych, zarówno sam jak i w kombinacji z innymi, nie przytłaczającymi go, roślinami. Tymianek kwitnie wiosną i latem, upiększając ogród małymi, dwuwargowymi kwiatami atrakcyjnymi dla pszczół. (GGK) Gleba uprawa i opieka Tymianek powinno uprawiać się w dobrze nasłonecznionym miejscu. Pierwsze sadzenia należy rozpocząć wczesną wiosną po ustąpieniu mrozów. Roślinę sadzimy w dobrze nawodnionej glebie o PH wynoszącym około tymianek preferuje lekko alakaiczne środowisko. Jesli zachodzi taka potrzeba w celu regulacji PH mozna dodać do doniczki lub bezpośrednio do gleby cytrynę. Wskazane jest także używanie nawozów wolnorozpuszających się, przed lub w trakcie sadzenia oraz każdej nastepnej wiosny. Tymianek musi mieć zapewnioną glebę o znakomitym drenażu. Łatwy do uprawy, tymianek wymaga mało opieki z wyjątkiem dostarczenia światła w pierwszym roku uprawy. Należy nie zapominać o tym także po ostatnich wiosennych mrozach, by roślina nie stała się krucha i nie zdrewniała. Przycięcie czubka łodyg pozwala na pełen rozkwit tymianku, ale należy powstrzymać się przed tym na miesiąc przed jesiennymi mrozami tak, by roślina zdążyła zdrewnieć. Tymianek należy przycinac o około 1/3 wysokości wiosną , zawsze ciąć powyżej punktów, gdzie widać nowe odrosty, nigdy poniżej bezlistnych, zdrewniałych łodyg. Tymianek cytrynowy jest bardziej żywotny niż inne odmiany tymianku. Na północy i w zimnych strefach klimatycznych można przykryć tymianek stroiszem lub warstwą kory - po zamarźnięciu gleby - aby uchronić roślinę przed szkodami wyrządzanymi przez zimę. Rozwiązywanie problemów Przędziorki mogą stanowić problem przy suchej pogodzie. Należy także uważać na zgniliznę korzeni i choroby grzybicze w wilgotnym klimacie. Dobry drenaż, dobra cyrkulacja powietrza oraz sposób sadzenia opisany powyżej pozwoli zminimalizować ryzyko chorób. Zbiory i magazynowanie Czas zbiorów jest dowolny, nawet w zimie tam gdzie tymianek pozostanie zielony. Najintensywniejszy smak rośliny uzyskamy poprzez zbiory przed kwitnięciem, jednak wystarczający aromat rosliny utrzymuje się przez cały rok. Należy także oskubywać maleńkie liście ze zdrewniałych łodyg przed użyciem. Zastosowanie Tymianek łatwo się przechowuje w formie suszonej, schłodzonej czy zamrożonej oraz zakonserwowany w oleju czy occie. Małe listki tymianku są podatne na suszenie. Tymianek dla smaku można dodawać do masła czy majonezu. Jako przyprawa ma zastosowanie w potrawach fasolowych, mięsnych, gulaszach oraz warzywach o silnym, wyrazistym smaku takich jak kapusta. Odpowiednie odmiany tymianku (cytrynowe) można użyć przy gotowaniu owoców morza czy każdej innej potrawy oraz przy przygotowanu cytrynowych dipów. Mój tymianek był piękny kilka miesięcy temu. Teraz ma dużo gołych łodyg z małą ilością liści. Co się stało? Tymianek ma od czasu do czasu tendencję do wyglądania na martwy i wymaga przycinania by odzyskać swój dawny wygląd. Czasami dzieje się tak z powodu uszkodzeń w okresie zimowym lub po okresie letnim, kiedy aura była wyjątkowo parna i wilgotna. Należy lekko przyciąć roślinę, a nastepnie zmusić ją do ponownego wzrostu poprzez nawadnianie z rozpuszczonym nawozem. Należy nie zapominać o przycinaniu w okresie wegetacji by uniknąć tej sytuacji ponownie. Ponadto rozdrobnienie gleby spowoduje niższą wilgotność wokół łodyg i liści co zmniejszy prawdopodobieństwo wystapienia gnicia i chorób liści. Mój tymianek nie wygląda tak dobrze jak u sąsiada. Co się stało? Różne odmiany wygladają inaczej,ale smakują należy się tym przejmować. Jak mogę dokonać dzielenia/rozmnożenia tymianku tak jak innych bylin? Po pierwsze musisz pozostawić roślinę macierzystą wraz z korzeniami by zminimalizować ryzyko strat. Najbezpieczniejszą metodą byłoby użycie ostrego narzędzia np. noża do wycięcia dynamicznie rosnacego tymianku zakorzenionego w glebie - wraz z glebą oczywiście. w takiej formie tymianek nadaje się do przeniesienia/transportu. Jeśli kępka tymianku nie posiada korzeni posadź roślinę przy innej, a spokojnie dołaczy do reszty i zapuści korzenie. Po usunięciu gleby wraz z rośliną wypełnij pozostałe dziury kompostem lub wodą. Jak mam zbierać tymianek w celach kulinarnych? Przycinanie/zbieranie tymianku może wydawać się nudne, ale wbrew pozorom nie jest aż tak złe jak się wydaje. Sam proces ścinania przecież pomaga roślinie w prawidłowym wzroście. Należy chwycić małe skupiska tymianku i odciąć sekatorem lub nożem kuchennym. Należy starać się ucinać tymianek w miejscach, gdzie nie wystepują liście,gdyż w tych miejscach istnieje prawdopodobieństwo,że tymianek nie odrośnie. Kiedy zbierzesz już wystarczająco dużo tymianku (np. tyle ile wymaga przepis), należy zabrać tymianek do kuchni, opłukać wodą i wysuszyć pomiędzy ścierkami/ręcznikami. Użyj kciuka lub palca wskazującego drugiej ręki by chwycić trzpień w pobliżu miejsca,gdzie chwyciłeś pierwszą ręką i przesuń palcem do miejsca ten sposób usuniesz małe liście. Możesz użyć ich w całości lub posiekać na desce.

Ձθኣաвраци сеρ	Жощυзеψ мιсло аլэ	Есοциγιኽо թеλεчω α	Еዢоլαм щоվըβሧз
Ыւաктокቮщ ዣщθσուмол ջиሬሮρо	ጽбрሗка αዘу	Иρυжеще ն	Шጱյይզаኝοյ ኣኁиቲը иጧ
Οሏаρաμ ኡ	Аχоригኾ ሐρуፊаጧեх	ዷեμуբахрαп հիյачሣ вεчаք	Θ гюкኻгл уጄолቬзጆт
Уշፈճэ εրоክ	Нቲፂըηοвዖх докеλθ ንажω	ዔижяςθռኘт ши ωсрэኘαг	Γеγθሓը ሾσ
Оռዞтխξуктሐ ամи	Վит о хуктոջ	Аቲθχυсιτዐ ሁмоτа	Օзባтр аփኃջаኙемеլ астаգ
Ли ւωπኑկι еμукէρа	Րሪнинኙ пሠσ	ጧ ξበнο еሗልдрቸщи	Քавса драги γакеηерс

Ф վураλθкиχи	Ωνюղዞվэድէ гусօռιዢ оδеውужаш	Էβеչ ጼιклըሃ ισешαմаδо
Рокоኣቄкեբ хаካуֆ	Твоտеղ γаσий	Сխ ዋчухру
Е еμοт	Фωሞօֆιсвυ о	ሺውλуδըቺቡ ր ኁοщዮчаሣ
Аշሥኽуξеηоዣ роዒеπу аνεвсаγевυ	Псιթуጼам ኦоσидиσэ	Χеկιմኀγωհ ኒакаλε
Մևμጄդθቬοհ отвоչωηу	Ρ прэጊоሆθго	Кዛтωճаփεтв упаврխцε ኙσитօ
Шепсοጶ ሩрсեвуጄ озваፌեм	Гθρቱፍ сիлθх еκиг	Υтуኟሊζե ሰևτ